FEMALE TALK

Merve Dizdar: Ποια είναι η Τουρκάλα που έγραψε ιστορία στις Κάννες και τρομάζει τον Ερντογάν

© 2023 Vianney Le Caer/AP IMAGES

Λίγες ώρες πριν την επικράτηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με 52,14% έναντι του 47,86% του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, η Merve Dizdar γινόταν η πρώτη Τουρκάλα που κατακτούσε το Βραβείο Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας στο 76o Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών.

Η Merve Dizdar βραβεύτηκε για την ερμηνεία της στην ταινία Ξερά Χόρτα του, επίσης Τούρκου, σκηνοθέτη Nuri Bilge Ceylan.

H Merve Dizdar ανέβηκε στη σκηνή προκειμένου να παραλάβει το βραβείο της. Μίλησε για τον ρόλο της και κατ’ επέκταση για τα δικαιώματα των γυναικών στη γείτονα χώρα.

Merve Dizdar: «Αφιερώνω αυτό το βραβείο σε κάθε ελεύθερο πνεύμα»

«Ο χαρακτήρας της Νουράι, την οποίαν υποδύομαι στην ταινία, είναι μια γυναίκα που παλεύει για τις πεποιθήσεις και την ίδια την ύπαρξή της. Κι αυτό το πληρώνει ακριβά. Αναγκάστηκα να δουλέψω πολύ και για πολύ καιρό μέχρι να καταφέρω να γνωρίσω τη Νουράι και να την καταλάβω. Δυστυχώς όμως, το να είσαι γυναίκα στη γεωγραφική περιοχή όπου εγώ κατοικώ, απαιτεί να μοιράζεσαι κι εσύ τα συναισθήματα της Νουράι, από την πρώτη ημέρα που έρχεσαι στον κόσμο.

Επειδή ο στόχος μου ήταν να ενισχύσω τον αγώνα της Νουράι καθώς και των γυναικών όπως αυτή, το βραβείο που κέρδισα στις Κάννες το αφιερώνω σε όλες τις αδελφές μου που δεν σκύβουν το κεφάλι. Σε αυτές που αναλαμβάνουν δράση.

Σε εκείνες που τα παίζουν όλα για όλα για τον στόχο τους και δεν χάνουν ποτέ τις ελπίδες τους ό,τι κι αν συμβεί. Σε εκείνες που προσδοκούν να ζήσουν τις καλύτερες ημέρες που δικαιούνται στην Τουρκία. Αφιερώνω αυτό το βραβείο σε κάθε ελεύθερο πνεύμα», είπε η Merve Dizdar ξέροντας πολύ καλά ότι τα λόγια της θα έφταναν σε πολλά αυτιά.

Κι όταν λέμε πολλά, εννοούμε πολλά. Ο Εμρέ Τζεμίλ Αϊβαλί, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος του Ταγίπ Ερντογάν, επιτέθηκε στη Merve Dizdar.

Τουρκία, εκεί που οι γυναίκες συνεχίζουν να ζουν υπό ασφυκτικό έλεγχο

«Ορίστε άλλη μια σκλάβα που έχασε η δύση. Το βραβείο το οποίο κέρδισε, το χρωστάει, όχι στην υποκριτική της, αλλά στη διπροσωπία και την ασέβεια που δείχνει με το μεγάλο στόμα της εις βάρος της πατρίδας της. Είναι τόσο τιποτένια που έτρεμαν τα χέρια της όταν διάβαζε αυτό που κάποιοι άλλοι της είχαν δώσει».

Στις αρχές του 2023 η Deutsche Welle ανέφερε ότι «το 60% των γυναικών στην Τουρκία δηλώνουν μάλλον δυστυχισμένες με τη ζωή τους στη χώρα. Σε μια χώρα που οι γυναίκες συνεχίζουν να ζουν υπό ασφυκτικό έλεγχο».

Μην ξεχνάς ότι η Τουρκία έχει αποχωρήσει από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για την έμφυλη βία. «Η απόσυρση της Τουρκίας από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, είναι η κορυφή ενός επικίνδυνου, αντιδικαιωματικού παγόβουνου. Όμως έχει επίσης ατσαλώσει ακτιβίστριες και ακτιβιστές σε όλο τον κόσμο να υψώσουν το ανάστημά τους για τα γυναικεία και ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα», είχε δηλώσει η Agnès Callamard, Γαλλίδα ακτιβίστρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα και Γενική Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας.

Η Διεθνής Αμνηστία την ίδια ώρα σχολίαζε: «η αποχώρηση στέλνει ένα απερίσκεπτο και επικίνδυνο μήνυμα σε αυτούς που κακοποιούν, κακομεταχειρίζονται και δολοφονούν, πως μπορούν να συνεχίζουν να κάνουν ό,τι κάνουν και να μένουν ατιμώρητοι».

Πριν τις πρώτες κάλπες στην Τουρκία, η Περίτ, μια 23χρονη φοιτήτρια στην Κωνσταντινούπολη, μιλώντας στο BBC, είχε δηλώσει: «Αν κερδίσει ξανά ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η ζωή θα είναι ένας εφιάλτης για όλους μας». Η Περίτ φυλακίστηκε και πέρασε σχεδόν δύο μήνες στην απομόνωση επειδή συμμετείχε σε διαμαρτυρία στο Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου για τον διορισμό ενός φιλοκυβερνητικού κοσμήτορα.

«Η ικανότητα της ενσυναίσθησης είναι το στοιχείο που κάνει έναν πραγματικό ηθοποιό να ξεχωρίζει»

Η Merve Dizdar θα συνεχίσει να υψώνει τη φωνή της. Και είναι πολλοί εκείνοι που θα συνεχίσουν να ανησυχούν για την επιρροή της, κυρίως στον γυναικείο πληθυσμό της χώρας.

Η Merve Dizdar είναι γεννημένη στις 25 Ιουνίου 1986 και κατάγεται από τη Σμύρνη. Ξεκίνησε το ταξίδι της στην υποκριτική στη Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Çanakkale Onsekiz Mart, όπου εξέλιξε την τέχνη της και απέκτησε πτυχίο υποκριτικής. Συνέχισε τις σπουδές της, παίρνοντας μεταπτυχιακό στην υποκριτική από το Πανεπιστήμιο Kadir Has στην Τουρκία. Μετά την αποφοίτησή της ξεκίνησε να δουλεύει ως ηθοποιός στην τηλεόραση, στο θέατρο και στον κινηματογράφο.

Το 2020, το ταλέντο της Merve Dizdar αναγνωρίστηκε με το βραβείο Golden Butterfly, ένα ετήσιο βραβείο τουρκικής μουσικής και τηλεόρασης που πραγματοποιείται από το 1972, για την καλύτερη ηθοποιό.

Σε συνέντευξή της το 2021 στο Bestyle Magazine, η Merve Dizdar είχε δηλώσει: «Πάντα ονειρεύομαι. Είμαι από τους ανθρώπους που πάντα ονειρευόταν να κάνει αυτό το επάγγελμα. Αυτό που ήθελα περισσότερο για χρόνια ήταν να μου δοθούν ενδιαφέροντες ρόλοι και να συνεργαστώ με σημαντικούς σκηνοθέτες. Και πάντα το ονειρευόμουν. Είμαι στη μέση αυτών των ονείρων που είχα αυτή τη στιγμή».

Ενώ σε πρόσφατη συνέντευξή της, είχε δηλώσει: «γίνομαι ένα με τον εκάστοτε χαρακτήρα που υποδύομαι, σε βαθμό που η ύπαρξή μου δεν ξεχωρίζει από την ηρωίδα. Σε μια παραγωγή, συνέλαβα τον εαυτό μου να φέρεται ακριβώς όπως ο ρόλος της καταθλιπτικής την οποία υποδυόμουν. Νομίζω όμως ότι η ικανότητα της ενσυναίσθησης είναι το στοιχείο που κάνει έναν πραγματικό ηθοποιό να ξεχωρίζει».

Η Merve Dizdar ξεχωρίζει. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο.