Nevenka Fernández: Nτοκιμαντέρ στο Netflix η ιστορία της πρώτης γυναίκας στην Ισπανία που κατήγγειλε σεξουαλική παρενόχληση από πολιτικό
- 26 ΜΑΡ 2021
Το 2001 η Nevenka Fernández έγινε η πρώτη περίπτωση σεξουαλικής κακοποίησης που έφτασε στα δικαστήρια της Ισπανίας. Το 2003 ο Ismael Álvarez έγινε ο πρώτος πολιτικός που καταδικάστηκε για σεξουαλική κακοποίηση. Το 2021 το θύμα έχει συμπληρώσει μια 20ετία που ζει μακριά από τη χώρα της. Ο θύτης συνεχίζει τη -χαρισάμενη- ζωή του, στην πόλη του.
Στο “Nevenka: Breaking the Silence” του Netflix παρουσιάζεται για πρώτη φορά η ιστορία από τη μεριά του θύματος, τη Nevenka Fernández και όχι του θύτη.
Το ντοκιμαντέρ που θα δεις στο Netflix θα σε δοκιμάσει. Θα τεστάρει όσα πραγματικά πιστεύεις για το #MeToo και τους αγώνες που κάνουμε πια, όλες οι γυναίκες για να μας αναγνωριστούν βασικά δικαιώματα. Κάνε ένα κόπο και πάτα το play.
Θα ομολογήσω ότι υπήρξε σημείο της αφήγησης που αμφισβήτησα τη Nevenka -γιατί τη δεκαετία του 2000 εργαζόμουν ήδη και έχω ξεκάθαρη εικόνα για όσα θεωρούνταν «φυσιολογικά» και δεν ήταν. Μετά θυμήθηκα πώς αισθανόμουν εγώ και οι ελάχιστες άλλες γυναίκες που είχα γύρω μου -στον χώρο της αθλητικής δημοσιογραφίας- και συνήλθα.
Βοήθησε και ότι είδα τη συστηματική άρνηση του κόσμου να πιστέψει το θύμα της παρενόχλησης -γιατί ήταν νέα, ωραία και έξυπνη. Για την ακρίβεια, αυτό που φάνηκε ξεκάθαρα ήταν η παντελής αδυναμία κατανόησης της λέξης «παρενόχληση» και των συνεπειών που μπορεί να έχει στη ψυχολογία μιας γυναίκας. Πολύ περισσότερο όταν είναι πολύ νεαρή.
Η ιστορία της Nevenka Fernández
Από την αρχή θα πάρεις την πληροφορία πως οι δημιουργοί της δουλειάς αυτής επικοινώνησαν με τον Álvarez, για να καταθέσει τη δική του άποψη επί των γεγονότων, αλλά αρνήθηκε κάθε εμπλοκή.
Η Nevenka Fernández «ήταν νέα, όμορφη και έξυπνη. Το τέλειο δεκάρι. Έτσι δεν λένε οι άνδρες;», όταν έγινε το θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης σε μια εποχή που ο σεξισμός έκανε θραύση και δη στα ανδροκρατούμενα επαγγέλματα. Όπως ήταν και παραμένει αυτός της πολιτικής.
Το 1999, έναν χρόνο πριν πάρει πτυχίο οικονομικών από το Universidad Complutense της Μαδρίτης, άνθρωπος του Álvarez προσέγγισε την οικογένειά της για να ενημερώσει επί του ενδιαφέροντος που είχε η παράταξη να ενταχθεί η Nevenka στο ψηφοδέλτιο -καθώς οι αντίπαλοι είχαν γυναίκα στις επιλογές και ως εκ τούτου έπρεπε να αποκτήσουν κι εκείνοι.
Η Nevenka εξελέγη και σύντομα άρχισε το δράμα της. Πρώτα άρχισε η σχέση της με τον Álvarez, ο οποίος τη διεκδικούσε από την πρώτη στιγμή, έως ότου πέθανε η γυναίκα του από καρκίνο και ενέτεινε τις προσπάθειες του.
Όταν η Nevenka τον ενημέρωσε πως δεν ήθελε πια να είναι μαζί, άρχισε ο Γολγοθάς, με δημόσιους και άλλους εξευτελισμούς. Τον Σεπτέμβριο του 2000 ζήτησε να φύγει από τον Δήμο, λόγω κατάθλιψης. Τον Μάρτιο του 2001 έκανε την καταγγελία. Ήταν 27 χρόνων και ενημέρωσε πως «με έσωσε το γεγονός ότι μίλησα για αυτό που μου συνέβη».
Δεκαετίες πριν προκύψει έστω ως σκέψη το #MeΤoo, όταν άρχισαν οι γυναίκες να πρωτοψελίζουν το ‘no means no’, η Nevenka έγινε η πρώτη γυναίκα στην Ισπανία που κατήγγειλε την παρενόχλησή της από πολιτικό πρόσωπο. Που κατήγγειλε κάτι το οποίο ακόμα και σήμερα δεν δημοσιοποιούν τα θύματα, για περισσότερους από έναν λόγους.
Εκείνη άκουσε όλη τη λίστα, με κυρίαρχο το «αν δεν ήθελες εσύ, δεν θα γινόταν τίποτα». Και άρα «είσαι τσούλα». Μια ολόκληρη πόλη (η πόλη της) τάχθηκε εναντίον της, πεπεισμένη πως η νεαρή αυτή γυναίκα, η οποία φαινομενικά τα είχε όλα, σκανδάλισε τον χήρο Δήμαρχο της Ponferrada που τελικά υπέκυψε στα θέλγητρα της γιατί άνδρας είναι κι αυτός, πόσο να αντέξει;
Ο μονόπλευρος και άδικος τρόπος που αντιμετωπίστηκε Νevenka Fernández στο δικαστήριο
O Álvarez θεωρούνταν από τους συμπολίτες του ως ο Δήμαρχος που άλλαξε την πόλη προς το καλύτερο. Όχι μόνο με το πόστο που κατέκτησε, αλλά και ως ιδιοκτήτης ουκ ολίγων -νυχτερινών- επιχειρήσεων, στις οποίες έβρισκαν δουλειές οι δημότες. Ναι, τους ήλεγχε με κάθε τρόπο, πράγμα που απεδείχθη και στη δικαστική διαμάχη. Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι πως γυναίκες συνάδελφοι της Nevenka που είχαν δει ό,τι συνέβαινε, είχαν καταθέσει εναντίον της. Υπέρ της κατέθεσε η πολιτική της αντίπαλος, στην οποία είχε διηγηθεί όσα είχε περάσει.
Ο μονόπλευρος και άδικος τρόπος που αντιμετωπίστηκε έγινε και παράνομος, όταν ο επικεφαλής Εισαγγελέων του Ανώτατου Δικαστηρίου, Jose Luis Garcia Ancos, είπε σε ραδιοφωνική συνέντευξη πως «είναι ξεκάθαρο ότι από τα σχολικά της χρόνια η Nevenka ήταν τσούλα», ενώ εντός δικαστικής αίθουσας τη σύγκρινε με υπάλληλο μεγάλης αλυσίδας σούπερ μάρκετ, λέγοντας πως «δεν είσαι σαν και αυτή, που δέχεται άγγιγμα του αφεντικού της στα οπίσθια, αλλά δεν αντιδρά γιατί είναι αυτή που ταΐζει τα παιδιά της».
Κατόπιν τούτου, έγινε καταγγελία από τον δικηγόρο της Nevenka και ενώ ο Ancos δήλωνε βέβαιος, ότι δεν θα υποστεί την παραμικρή συνέπεια (γιατί σιγά, τι είχε πει;), τον άλλαξε ο Υπουργός, κρίνοντας τον ως «ακατάλληλο για τη συμμετοχή του σε υπόθεση για παρενόχληση», την οποία έκανε και ο ίδιος στη Nevenka, ενώ ήταν σε εξέλιξη η δίκη: την είχε αντιμετωπίσει ως θύτη και όχι ως θύμα. Αυτή η αλλαγή ήταν επίσης, ιστορική πρώτη για την Ισπανία.
Στις ερωτήσεις που έγιναν στη Nevenka ήταν γιατί δεν μίλησε, όταν υπέστη την παρενόχληση και γιατί δεν παραιτήθηκε. Εξήγησε ότι αν έφευγε, θα ήταν σαν να δεχόταν πως είχε ευθύνη για ό,τι της συνέβη. Πέντε διαφορετικοί ειδικοί ψυχικής υγείας (ψυχολόγοι και ψυχίατροι) κατέθεσαν ότι τα συμπτώματα που είχε εμφανίσει το θύμα «ήταν εκείνα ατόμου που έχει παρενοχληθεί». Θα τη δεις πώς αλλάζει σε συμπεριφορά και εμφάνιση, από την ώρα που εξελέγη έως την καταγγελία.
Ο Álvarez έγινε ο πρώτος Ισπανός πολιτικός που καταδικάστηκε για σεξουαλική παρενόχληση. Η ποινή του ήταν χρηματικό πρόστιμο (6.500 ευρώ) και αποζημίωση 12.000 ευρώ στο θύμα του. Λίγες μέρες μετά την έκδοση της απόφασης, παραιτήθηκε από το αξίωμα του και έστειλε έναν φάκελο σε όλους τους κατοίκους της πόλης, με στοιχεία που όπως έλεγε αποδείκνυαν πως ήταν αθώος -παρά τα όσα καταδικαστικά είχαν ακουστεί στο δικαστήριο.
Συνέχισε να παρουσιάζει τον εαυτό του ως θύμα. Ακολούθησε διαμαρτυρία των πολιτών, εναντίον της Νevenka που είχε ήδη εγκαταλείψει την Ισπανία -καθώς ήδη είχε δεχθεί πολλές απειλές εναντίον της ζωής της και της κοινωνικής κατακραυγής που θα ζούσε. Το 2011 ο Álvarez επέστρεψε στην πολιτική ζωή.
Η Nevenka νίκησε τον δικαστικό αγώνα, αλλά όχι τον κοινωνικό
Μολονότι δικαιώθηκε η Νevenka, την επομένη της απόφασης εγκατέλειψε την οικογένεια και το σπίτι της, παρέα με τον σύντροφό της. Δεν έφυγε μόνο από το León όπου είναι η Ponferrada, αλλά από την Ισπανία -καθώς πια την αναγνώριζαν παντού.
Εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο, όπου ζει με τον σύζυγό της (τον άνδρα που έγινε το στήριγμα και η ασπίδα της, πριν την καταγγελία και συνεχίζει να είναι δίπλα της έως σήμερα) και τα δυο τους παιδιά. Είκοσι χρόνια μετά ομολογεί πως πρόσφατα ήλθε σε ειρήνη με το παρελθόν της και αγάπησε αυτό που είναι. Για αυτό και δέχθηκε να πει την ιστορία της. Συνεπής στον εαυτό του ο Álvarez συνέχισε να κρύβεται από την αλήθεια.
