Όλη η ομορφιά και η αιματοχυσία που είδα στο ΕΜΣΤ
- 16 ΝΟΕ 2023
To πολλαπλά συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ της βραβευμένης με Όσκαρ Laura Poitras, All the Beauty and the Bloodshed που αφηγείται την ταραχώδη ζωή και το έργο της κορυφαίας φωτογράφου Nan Goldin, έκανε πρεμιέρα στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ), ανοίγοντας το δρόμο για ένα μεγάλο κύκλο εκθέσεων, με επίκεντρο γυναίκες δημιουργούς.
Kι αν οι γυναίκες κυβερνούσαν τον κόσμο; Μας ρωτά και διερωτάται το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης που από τον Δεκέμβριο ξεδιπλώνει την αφήγηση με έργα αποκλειστικά γυναικών καλλιτέχνιδων. Το βράδυ της Τετάρτης, 15 Νοεμβρίου, βρέθηκα στην πρεμιέρα της βραβευμένης με Χρυσό Λέοντα ταινίας All the Beauty and the Bloodshed, η οποία σύμφωνα με την καλλιτεχνική διευθύντρια του ΕΜΣΤ, Κατερίνα Γρέγου, λειτουργεί ως το ιδανικό προοίμιο αυτού του μεγάλου κύκλου εκθέσεων. Και η αλήθεια είναι πώς η «φωτιά» που ακούει στο όνομα Nan Goldin, έδωσε μια καλή πρώτη γεύση, για το καλλιτεχνικό όραμα του μουσείου.
Το πολυβραβευμένο ντοκιμαντέρ All the Beauty and the Bloodshed, παρουσιάζει το συνταρακτικό πορτρέτο της Nan Goldin, της καλλιτέχνιδας-ακτιβίστριας που με την τέχνη της προσπάθησε να αλλάξει τον κόσμο. Ο φακός της Laura Poitras, σκιαγραφεί την ταραχώδη ζωή και το έργο της Goldin, ενώ ταυτόχρονα, καταγράφει τον επίμονο αγώνα της να καταγγείλει και να αποκαλύψει τη δυναστεία μεγιστάνων της φαρμακοβιομηχανίας, που ήταν υπεύθυνη για την ολέθρια δράση των οπιοειδών OxyContin, υπεύθυνα για τον θάνατο περίπου μισoύ εκατομμυρίου ανθρώπων.
Με μία συγκλονιστική σε πολλά επίπεδα ταινία, η βραβευμένη με Όσκαρ Laura Poitras, αφηγείται το πώς ένας άνθρωπος μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, μετατρέποντας το προσωπικό της βίωμα και τραύμα σε ελπίδα για τους άλλους, αποδεικνύοντας παράλληλα ότι το να αλλάξεις τον κόσμο είναι ίσως η μεγαλύτερη μορφή τέχνης και η υπέρτατη πολιτική πράξη.
Nan Goldin: Μια πραγματική επαναστάτρια στη ζωή και στην Τέχνη
Photο: Alessandra Benedetti - Corbis/Corbis via Getty/Ideal Images
Μια από τις πιο σημαντικές και επιδραστικές καλλιτέχνιδες της γενιάς της, η Nan Goldin έφερε πραγματική επανάσταση στην τέχνη της φωτογραφίας μέσω των βαθύτατα προσωπικών πορτρέτων της. Τα τελευταία 45 χρόνια, η Goldin έχει δημιουργήσει μερικές από τις πιο ανεξίτηλες εικόνες του 20ού και του 21ου αιώνα. Από τη δεκαετία του 1970, το έργο της διερευνά τις έννοιες του φύλου και τους ορισμούς της κανονικότητας. Καταγράφοντας τη ζωή της και τις ζωές των φίλων που την περιβάλλουν, η Goldin δίνει φωνή και ορατότητα στις κοινότητές της. Τη δεκαετία του 1980, αυτές οι εικόνες της «διευρυμένης οικογένειάς» της έγιναν το θέμα της σημαντικής προβολής διαφανειών (slide shows) και του πρώτου της βιβλίου The Ballad of Sexual Dependency.
Η Goldin έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία, μεταξύ των οποίων το Commandeur des Arts et Des Lettres από τη γαλλική κυβέρνηση (2006), το βραβείο Hasselblad (2007), το μετάλλιο Edward MacDowell (2012) και το βραβείο Lucie Award fo rAchievement in Portraiture (2014). Το έργο της All By Myself (1995-96) βρίσκεται στην συλλογή του ΕΜΣΤ.
Το 2017, η καλλιτέχνης ίδρυσε την ομάδα PAIN (Prescription Addiction Intervention Now), η οποία αντιμετωπίζει την κρίση του συνεχιζόμενου πολέμου κατά των ναρκωτικών, στοχεύοντας τις φαρμακευτικές εταιρείες που έχουν επωφεληθεί από τους εθισμούς και ευθύνονται για τους θανάτους περισσότερων από μισό εκατομμύριο Αμερικάνων πολιτών. Η PAIN τάσσεται υπέρ της ελαχιστοποίησης των αρνητικών επιπτώσεων, της αποποινικοποίησης των ναρκωτικών και των σωτήριων θεραπειών για τους χρήστες.
Κι αν οι γυναίκες κυβερνούσαν τον κόσμο; Eπτά μήνες μόνο με she/her
Το έργο και η ζωή της Goldin λοιπόν, άνοιξαν το δρόμο για τον πολυαναμενόμενο κύκλο εκθέσεων του ΕΜΣΤ, που φέρνει στο επίκεντρο γυναίκες δημιουργούς. Για τους επόμενους 7 μήνες, οι γυναίκες κατακτούν το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Στους χώρους του θα παρουσιαστούν αποκλειστικά έργα γυναικών ή δημιουργών που αυτοπροσδιορίζονται ως γυναίκες. Το ΕΜΣΤ γίνεται έτσι το πρώτο δημόσιο μουσείο σύγχρονης τέχνης στον κόσμο, που προτείνει, προωθεί και υπερασπίζεται μια τέτοια πρωτοβουλία σε τόσο μεγάλη κλίμακα.
«Είναι η πρώτη φορά», τονίζει η Κατερίνα Γρέγου, καλλιτεχνική διευθύντρια του ΕΜΣΤ, «που ένα δημόσιο μουσείο εκθέτει αποκλειστικά έργα γυναικών δημιουργών, όχι μόνο στην έκθεση της συλλογής του αλλά και σε όλους τους χώρους των περιοδικών του εκθέσεων. Πρόθεση και στόχος μας» συνεχίζει, «είναι να υπερβούμε την κυρίαρχη αφήγηση και να ανατρέψουμε συμβολικά, και όχι μόνο, την πραγματικότητα εκείνη της χρόνιας υπο-εκπροσώπησης των γυναικών δημιουργών σε όλα τα πεδία της τέχνης. Το ερώτημα που θέτουμε στον νέο κύκλο εκθέσεων του μουσείου είναι αφορμή για έναν ευρύτερο προβληματισμό. Τι θα γινόταν, πραγματικά, αν οι γυναίκες κυβερνούσαν τον κόσμο; Και τι μορφή θα είχαν τα μουσεία αν οι γυναίκες είχαν καταλάβει τη θέση που τους αναλογούσε στην ιστορία της σύγχρονης τέχνης».
Κάτω απ’ αυτό το πρίσμα, ο πρώτος κύκλος των νέων εκθέσεων του ΕΜΣΤ Kι αν οι γυναίκες κυβερνούσαν τον κόσμο; ξεκινάει στις 14 Δεκεμβρίου με 4 εκθέσεις και μια σειρά από περφόρμανς.
Δες εδώ αναλυτικά το πρόγραμμα.
