PROFILE

Όταν γυναίκες σπάνε η μία τα πόδια της άλλης: από την Tonya Harding στην Aminata Diallo

Jordan Strauss/Invision/AP

Η Aminata Diallo είναι μια 26χρονη γυναίκα που δηλώνει στην εφορία -της Γαλλίας- παίκτης ποδοσφαίρου. Αγωνίζεται ως μέσος στην Paris Saint-Germain -εκ των πιο πλούσιων ποδοσφαιρικών οργανισμών του πλανήτη. Όπως αποκάλυψε η ηλεκτρονική έκδοση της εκ των πιο δημοφιλών εφημερίδων της Ευρώπης «L’ Equipe», η γεννημένη στο Grenoble της Γαλλίας, Aminata συνελήφθη ως υπεύθυνη για την επίθεση που δέχθηκε συμπαίκτριά της.

Η Kheira Hamraoui νοσηλεύεται από την Πέμπτη 4/11, με σοβαρά τραύματα. Της τα προκάλεσαν οι δύο μασκοφόροι άνδρες που την περίμεναν έξω από το σπίτι της (μετά το δείπνο της ομάδας). Την τράβηξαν από το αυτοκίνητο της και τη χτύπησαν με σιδερολοστό, στα χέρια και στα πόδια πριν εξαφανιστούν.

Δεν έκλεψαν κάτι. Τη χτύπησαν και έφυγαν. Ποιος ήταν ο λόγος της επίθεσης;

Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκέντρωσαν οι άνθρωποι του Τμήματος Εγκληματικών Ερευνών της Versailles, η Hamraoui έγινε στόχος της Diallo, γιατί της είχε «φάει» τη θέση. Οι δυο τους ανταγωνίζονταν για την ίδια θέση στο ρόστερ της ομάδας τους -και τα παιχνίδια της-, με τη Hamraoui να προτιμάται, ως καλύτερη. Κάπως έτσι, η χαμένη της υπόθεσης εκπόνησε ένα project που θα της επέτρεπε να παίξει ξανά. Κάτι που έγινε στο παιχνίδι της Τρίτης 9/11, όταν η PSG αντιμετώπισε τη Real Madrid για το Champions League των γυναικών. Λίγες ώρες αργότερα, η Diallo συνελήφθη.

Αυτό που φέρεται να έχει κάνει, είναι copy paste του τρόπου που είχε βρει η Τοnya Harding να εξοντώσει τον ανταγωνισμό στο US Figure Skating Championship του 1994. Έγινε φράση (το «i pull a Tonya Harding» σημαίνει «καταφεύγω σε αδικαιολόγητα μέσα, για την εξάλειψη του ανταγωνισμού» και το έχει χρησιμοποιήσει μέχρι και ο Barak Obama, σε ομιλία του -όταν ήταν Πλανητάρχης) και μετά (2017) έγινε ταινία.

Tι θα δεις στην ταινία

Η Tonya Maxene Ηarding γεννήθηκε στις 12/11 του 1970, στο Portland του Oregon. Την πρώτη φορά που πάτησε σε πάγο, ήταν 3 χρόνων. Είχε μόλις, βρει τη χαρά. Επέστρεφε εκεί και όταν η κατάσταση, στην οικογένεια της, είχε γίνει πολύ δύσκολη. Τότε που μαζί με τη μητέρα της, LaVona Golden μάζευαν μπουκάλια και κονσέρβες για ανακύκλωση, ώστε να ζήσουν. Τότε που άλλαζαν μόνες το πετρέλαιο στο αυτοκίνητο, γιατί δεν είχαν ούτε ένα cent για πέταμα. Για αυτό και η LaVona, σερβιτόρα στο επάγγελμα, έραβε τις στολές της κόρης της.

Με τον πατέρα της, Albert πήγαιναν για κυνήγι. Εκείνος της έμαθε να κάνει και τη δουλειά της μηχανικού. Γενικά, δεν θα έλεγες πως πέρασε καλά ως παιδί. Η ίδια λέει -και θα το δεις και στην ταινία- πως η μητέρα της είχε ψυχολογικά θέματα («έπινε όλη μέρα, δεν ήταν καλή μητέρα») και την κακοποιούσε. «Θυμάμαι μια φορά που με τράβηξε μέχρι το μπάνιο και με χτυπούσε με βούρτσα για τα μαλλιά, γιατί δεν είχε τις καλύτερες προσγειώσεις στα άλματά μου»). Η LaVona έχει παραδεχθεί πως τη χτύπησε μια φορά με βούρτσα “σε έναν αγώνα. Ήταν ένα χτύπημα και τίποτα παραπάνω”.

Στην ταινία η LaVona παρουσιάζεται αυταρχική και νευρική. Σε συνέντευξη αρχείου από το 1996, που πρόβαλε φέτος (11/1) το ABC News, η μητέρα της Tonya είχε πει για την κόρη της πως «αν δεν υπήρχε το ‘δεν μπορώ’, να της λέω πως δεν μπορεί, δεν θα έκανε τίποτα. Θα ήταν τίποτα». Στην ίδια εκπομπή, 22 χρόνια μετά είπε «δούλευα όλη μέρα, για να βρω τα χρήματα που θα της επέτρεπαν να κάνει καλλιτεχνικό πατινάζ, να κάνει μαθήματα, αλλά δεν την κακοποίησα. Σίγουρα της τις “έβρεξα”, για να της δείξω το λάθος από το σωστό».

Στην ταινία, η Allison Janney (aka LaVona) λέει «ξέρεις ποια είναι η μεγαλύτερη θυσία που έκανα ως μητέρα για να τα καταφέρεις; Το να με μισείς». Η αντίδραση της Tanya, οn air στο ACB News ήταν «ΝΑΙ, επιτέλους ΝΑΙ! Ήταν απίστευτη».

Η Tonya κατάλαβε πως το καλλιτεχνικό πατινάζ μπορούσε να γίνει η σωτηρία της. Παράτησε το σχολείο, ως δευτεροετής λυκείου και επικεντρώθηκε στο σπορ. Το 1984, σε ηλικία 13 χρόνων, δοκίμασε για πρώτη φορά το triple axel, κίνηση που έως τότε έκαναν μόνο οι άνδρες. Στα 15 πήρε για πρώτη φορά μέρος σε εθνικούς αγώνες. Τερμάτισε έκτη. Στα 16, το πρόγραμμα που παρουσίασε σε αγώνα, στην Ιαπωνία, βαθμολογήθηκε καλύτερα από εκείνο της Katarina Witt. Το καλύτερο της, εκεί όπου έλαμπε, ήταν το ελεύθερο πρόγραμμα. Στα 19 ανέβηκε στο τρίτο σκαλοπάτι του βάθρου, στους εθνικούς αγώνες. Το 1989 κέρδισε το Skate America (διεθνής διοργάνωση, μέρος των Grand Prix του καλλιτεχνικού πατινάζ).

Ένα χρόνο μετά, θεωρείτο φαβορί για το εθνικό πρωτάθλημα. Εμφανίστηκε με ίωση, έπαθε και κρίση άσθματος, αλλά κατάφερε να βρει φτάσει στην 7η θέση. Ακολούθησε ο γάμος της με έναν τύπο που είχε γνωρίσει ως fan της και τελικά, έγινε άνδρας της το 1990. Ο 23χρονος Jeff Gilloly δήλωνε έκτοτε agent -της Tonya. Η 19χρονη τότε αθλήτρια, έλεγε πως «δεν είναι εύκολο να ισορροπείς την καριέρα με την οικογένεια. Συνήθως κάνω προπονήσεις το πρωί και από το μεσημέρι και έπειτα είμαι με τον άνδρα μου». Δήλωνε ευτυχής που είχαν εμφανιστεί πολλοί να της προτείνουν συνεργασίες (“δεν έχω συνηθίσει σε αυτό, δεν είναι κάτι που περίμενα”).

Στο US Championship του 1991 είχε έρθει η ώρα να εκτελέσει το triple axel και να πάρει τον πρώτο της τίτλο με το πρώτο της άριστα (6.0). Ήταν το πρώτο που είχε δοθεί ποτέ σε γυναίκα αθλήτρια του καλλιτεχνικού πατινάζ, στο τεχνικό κομμάτι. Επανέλαβε την κίνηση-ματ στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της ίδιας χρονιάς και έγινε η πρώτη Αμερικανίδα που το εκτέλεσε σε διεθνή σκηνή. Ήρθε δεύτερη, πίσω από την Kristi Yamaguchi. Tρίτη ήταν η Nancy Kerrigan. Μαζί έδωσαν στις ΗΠΑ για πρώτη φορά όλα τα σκαλοπάτια στο βάθρο, σε παγκόσμιο. Ακολούθησαν άλλες τρεις “πρώτες φορές”, στο Fall 1991 Skate America: έγινε η πρώτη που έβαλε το triple axel σε μικρό πρόγραμμα, η πρώτη που εκτέλεσε με επιτυχία δυο triple axels στην ίδια διοργάνωση και η πρώτη που το συνδύασε με διπλό toe loop. Δες τι είναι αυτό (γενικά, σηκώνεσαι και προσγειώνεσαι στο ίδιο -εξωτερικό- σημείο του πέδιλου).

Μολονότι είχε κάνει θραύση, δεν κατάφερε να εκτελέσει ποτέ ξανά -μετά το 1991- το σήμα κατατεθέν της. Αντιθέτως, η πορεία της άρχισε να φθίνει. Ήταν τρίτη στις ΗΠΑ, το 1992 -είχε πάθει διάστρεμμα στην προπόνηση-, τέταρτη στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992 και στο Παγκόσμιο του ίδιου χρόνου έφτασε στην έκτη θέση. Το 1993 επίσης ήταν σκιά του εαυτού της, γεγονός που σήμαινε ότι δεν θα πήγαινε στους Ολυμπιακούς του 1994. Γράψε λάθος. Στις 6 Ιανουαρίου του 1994, έγινε αυτό.

Το φαβορί του US Figure Skating Championship, που διεξήχθη το 1994 στο Detroit, Nancy Kerrigan δέχθηκε χτύπημα στο δεξί γόνατο (βλ. το καλό πόδι), όπως έφευγε από την προπόνηση, για να μιλήσει σε έναν δημοσιογράφο. Ένας άνδρας πετάχτηκε από το πουθενά και τη χτύπησε στο γόνατο, με γκλομπ, πριν εξαφανιστεί. Ο πατέρας της 25χρονης, Dan την πήγε στα αποδυτήρια και μετά στο νοσοκομείο, για να διαπιστωθεί πως δεν είχε κάταγμα, αλλά διαλυμένο μυ. Ο γιατρός Dr. Steven Plomaritis είχε δηλώσει το εξής:

«Το χτύπημα ήταν μελετημένο -3 εκατοστά πάνω από το γόνατο- ώστε να την αποδυναμώσει».

Η Kerrigan αποσύρθηκε από τη διοργάνωση, στην οποία τερμάτισαν πρώτη η Harding και δεύτερη η Michelle Kwan, οι οποίες κέρδισαν και τις θέσεις για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Νορβηγίας. Δεν είχαν υπολογίσει στην απόφαση της ομοσπονδίας, κατά την οποία από τη στιγμή που η απουσία της τραυματία είχε να κάνει με εγκληματική πράξη, δεν θα έχανε τη θέση της στους Αγώνες. Εκεί, η Tonya είχε ένα θέμα με τα κορδόνια. Έσπασαν, ενώ εκτελούσε το πρόγραμμα της. Οι κριτές επέτρεψαν την επανάληψη, παρ’ όλα αυτά δεν κατάφερε να επιτύχει κάτι καλύτερο από την 8η θέση.

Η -Oυκρανή- Oksana Baiul ήταν πρώτη και η Kerrigan, που είχε προλάβει να γιάνει, δεύτερη, για να πει ενώπιον εκατομμυρίων τηλεθεατών ότι “τα ολυμπιακά όνειρα βγαίνουν πραγματικότητα”. Εξυπακούεται πως σε κάθε βήμα τους, οι δυο Αμερικανίδες είχαν από πίσω τους δεκάδες δημοσιογράφους και κάμερες. Η -με καθυστέρηση- μετάδοση του μικρού προγράμματος τους παραμένει μεταξύ των προγραμμάτων της αμερικανικής τηλεόρασης, με τους περισσότερους τηλεθεατές.

Κάπου εδώ να σου πω ότι η Harding είχε ισχυριστεί πως είχε δεχθεί τηλεφωνικές απειλές κατά της ζωής της, τον Νοέμβριο του 1993 και από τότε κυκλοφορούσε με σωματοφύλακα. Απειλές κατά της ζωής της είχε δεχθεί και η Katarina Witt (από άνδρα που στη συνέχεια πέρασε 37 μήνες σε ψυχιατρική κλινική και μέσω δικαστικής διαταγής δεν μπορούσε πια έστω να πλησιάζει τη Γερμανίδα). Εννέα μήνες νωρίτερα, είχε δεχθεί μαχαιριά και η τενίστρια Monica Sees από fan της. Θέλω να σου πω ότι υπήρχε μια γενικότερη τρέλα, εκείνη την περίοδο.

Εν πάση περιπτώσει, τα media είχαν επικεντρώσει στο σενάριο τρελού φιλάθλου, με τους δημοσιογράφους να ρωτούν σχετικά την Tonya και εκείνη να δηλώνει «δεν αισθάνομαι ασφαλής, ο οποιοσδήποτε μπορούσε να πάθει ό,τι η Nancy».

Η Harding είχε απειλήσει με μήνυση 20εκατ. δολάρια, για συκοφαντία

Μια εβδομάδα μετά το συμβάν, η υπόθεση πήρε άρδην διαφορετική τροπή. Όπως έγραψε η massmonents.org, η αστυνομία αναζητούσε έναν κυνηγό «κεφαλών» (φυλακισμένων που βγαίνουν με εγγύηση), ονόματι Shane Stant, ως υπαίτιο της επίθεσης. Εκείνος παραδόθηκε και προέβη σε ομολογία που εξέπληξε: είπε ότι ήταν μέλος συνωμοσίας που αφορούσε την Tonya Harding, τον σύζυγο της και τον σωματοφύλακα της. Σύμφωνα με τον Stant, η Harding είχε ισχυριστεί πως έχει δεχθεί απειλές, για να φαίνεται η επίθεση στην Kerrigan ως μοτίβο.

Όσο έψαχνε η αστυνομία, έβρισκε περισσότερα στοιχεία που αποδείκνυαν πως οι σχέσεις των δυο γυναικών παρέπεμπαν σε σαπουνόπερα. Ζήτησαν από την Harding να εμφανιστεί ενώπιον της ομοσπονδίας να εξηγήσει γιατί δεν έπρεπε να τη στείλουν σπίτι της, μετά την παράβαση του αθλητικού κανονισμού. Κατέληξαν στο ότι δεν είχαν στοιχεία που να αποδεικνύουν την εμπλοκή της και όταν ήλθαν αντιμέτωπη με την προοπτική μήνυσης (στην οποία η Harding θα τους ζητούσε 20 εκατ. δολ.), την άφησαν να συνεχίσει την καριέρα της.

Μόνο που οι έρευνες συνεχίστηκαν, ο Gillooly συνελήφθη και την 1η Φεβρουαρίου του 1994 δέχθηκε να δώσει στοιχεία εναντίον της Tonya, ώστε να μειωθεί η δική του ποινή -ως εμπνευστή της επίθεσης-, στα δυο χρόνια. Μαζί με τον Stant (ανέλαβε το χτύπημα), τον σωματοφύλακα της κοπέλας, Shawn Eckhardt, αλλά και τον οδηγό που είχε αναλάβει τη διαφυγή, Derrick Smith καταδικάστηκαν και φυλακίστηκαν για την επίθεση.

Ενόσω εξέτιε την ποινή του ο Gillooly, ενημερώθηκε πως η Tonya έχει καταθέσει αίτηση διαζυγίου (τον κατηγορούσε ως αλκοολικό και βίαιο). Τον Σεπτέμβριο του 1995 έκρινε σκόπιμο να δώσει στη δημοσιότητα video που είχε πρόχειρο, με τίτλο “Wedding Day” και… σκηνές από την πρώτη νύχτα του γάμου. Το αγόρασε το Penthouse.

Η Harding έφτασε μέχρι την απαγγελία κατηγοριών -για εμπλοκή- και δέχθηκε την πρόταση της εισαγγελίας να δηλώσει ένοχη, ώστε να αποφύγει τα περαιτέρω, στις 16 Μαρτίου. Ο δικαστής αποφάσισε τρία χρόνια με αναστολή, 500 ώρες κοινωνικής εργασίας (σέρβιρε φαγητό), πρόστιμο 130.000 ευρώ, προσφορά 41.000 ευρώ, στους Παραολυμπιακούς Αγώνες.

Στη συμφωνία άνηκε και η απόσυρση της από το Παγκόσμιο του 1994, αλλά και η παραίτηση της από την United States Figure Skating Association που έκανε τη δική της έρευνα για την επίθεση και στις 30/6 τη διέγραψε από τις λίστες, αφαιρώντας όλους τους τίτλους που είχε κατακτήσει σε διοργανώσεις της. Το πόρισμα την ήθελε να ξέρει επακριβώς τι θα συμβεί και να μην ενημερώνει. Έγινε persona non grata. Ουδείς ήθελε να δουλέψει μαζί της σε οτιδήποτε αφορούσε το καλλιτεχνικό πατινάζ. Το έριξε στο wrestling και έκανε την πρώτη της εμφάνιση στις 22/6 του 1994. Αυτή η καριέρα δεν κράτησε πολύ, λόγω άσθματος -μολονότι τη βοηθούσε να εκτονώσει την οργή της, όπως λέει. Προσπάθησε να γίνει οδηγός αγώνων αυτοκινήτων (έκανε ρεκόρ ταχύτητας), αλλά δεν έμεινε, μετά αποπειράθηκε να γίνει τραγουδίστρια -δεν τα κατάφερε-, ηθοποιός -δεν τα κατάφερε- και γενικά δεν τα κατάφερνε, γιατί ο κόσμος δεν ξεχνούσε.

«Ήμουν άσχημη, με έλεγαν χοντρή»

Όπως είπε το 2018 στους New York Times, τα πρώτα χρόνια έβρισκε νεκρά ποντίκια στο γραμματοκιβώτιο της, έξω από την πόρτα της, στις ρόδες του αυτοκινήτου της. Οδηγοί σταματούσαν δίπλα της, σε φανάρια, την έβριζαν και της έκαναν χειρονομίες, άνθρωποι που περνούσαν από δίπλα της τη χτυπούσαν και την έβριζαν, την απειλούσαν. Γενικά είχε θέματα. Ακόμα και σήμερα επιμένει πως δεν είχε παίξει ενεργό ρόλο στην επίθεση, παρότι βρέθηκε ιδιόχειρο σημείωμα με τις ώρες προπόνησης της Kerrigan.

Εξηγεί πως η ταινία πλησιάζει πάρα πολύ σε όσα έγιναν -και όπως παρουσιάζονται και εκείνη και ο πρώτος της σύζυγος ήταν εξίσου ένοχοι. Αρνείται πως έβριζε ολημερίς -όπως την εμφανίζουν- και πως σκότωνε κουνέλια, για να αποκτήσει παλτό (ξεκαθάρισε ότι είχε αγοράσει γούνινο παλτό). Επίσης, επισημαίνει ότι η Kerrigan φορούσε κοστούμια Vera Wang και την πήγαιναν οι αγαπημένοι γονείς της, στις προπονήσεις και πως όταν οι άλλες χόρευαν Mozart, εκείνη εκτελούσε ZZ Top γιατί ήταν ένας ακόμα τρόπος να κάνει τη διαφορά. Όταν τα άλλα κορίτσια είχαν διατροφολόγο, εκείνη έτρωγε ό,τι άντεχε η τσέπη της από fast foods.

«Πάντα με έλεγαν έλεγαν χοντρή. Ήμουν άσχημη και ήξερα πως αν δεν γελώ, αν δεν φορώ την κορδέλα, αν δεν φορώ όμορφα κοστούμια, θα μου έκοβαν βαθμούς». Τονίζει πως «αρχικά ο Τύπος με σταύρωσε. Ήσασταν όλοι ασεβείς και με πληγώσατε. Για όσους ήμουν μια ψεύτρα και 23 χρόνια μετά -με αφορμή την ταινία- διαπιστώνετε πώς είχαν τα πράγματα. Αυτό έχω να πω».

Εγώ πάλι θα σου πω ότι ο άνθρωπος που ‘χε προσλάβει για να ασχοληθεί με την εικόνα της, την παράτησε όταν η Tonya απαίτησε να τιμωρηθούν (με 20.000 ευρώ) οι δημοσιογράφοι που θα τη ρωτούσαν -στο κόκκινο χαλί των Golden Globes-, για το χτύπημα στη Kerrigan. Νωρίτερα, σε σύνδεση με το Good Morning Britain, ο παρουσιαστής Piers Morgan είχε κάνει αυτήν την ερώτηση και εκείνη απάντησε «ευχαριστώ και εκτιμώ τη φιλοξενία μου στο πρόγραμμα σου, αλλά θα πρέπει να σας πω να έχετε ένα καλό βράδυ» και σηκώθηκε να φύγει. Ο Morgan της είπε «θα τελειώσεις αυτήν τη συνέντευξη, γιατί πιστεύω ότι το θύμα είναι η Nancy και όχι εσύ;». Εκείνη αποκρίθηκε «δεν θα με άφηνες να τελειώσω. Ο κόσμος δεν δείχνει να καταλαβαίνει πόσα περνούσα τότε. Για αυτό και επέλεξα αυτήν την ταινία». Παρεμπιπτόντως, η εμφάνιση της δίπλα στη Margot Robbie σχολιάστηκε ποικιλοτρόπως -και κυρίως αρνητικά.

Όπου και αν πηγαίνει, ακόμα και σήμερα (σημείωσε πως έχει δουλέψει ως ηλεκτροσυγκολλητής, ζωγράφος, σε εργοστάσιο μετατροπής μετάλλου και ως πωλήτρια), το πρώτο πράγμα που τη ρωτούν είναι «εσύ δεν είσαι η Tonya Harding;». Το 2008 κυκλοφόρησε η βιογραφία της, με τίτλο The Tonya Tapes. Σε αυτό το βιβλίο έγραψε πως ήθελε να τηλεφωνήσει στο FBI για να αποκαλύψει όσα ήξερε, αλλά ο σύζυγος της την είχε απειλήσει με όπλο, αφού προηγουμένως τη βίασε μαζί με δυο φίλους του. Ο Jeff που τώρα λέγεται Stone χαρακτήρισε «τελείως ανόητες» αυτές τις κατηγορίες. Ο -σωματοφύλακας- Shawn που έγινε Griffith, πέθανε στις 12/12 του 2007, σε ηλικία 40 χρόνων. Είχε αποφυλακιστεί λίγους μήνες νωρίτερα.

Η Tonya παντρεύτηκε για δεύτερη φορά το 1995, τον Michael Smith, χώρισε το 1996 και ξαναπαντρεύτηκε τον Ιούνιο του 2010, τον Joseph Price, για να αλλάξει το όνομα της σε Tonya Price. Μαζί απέκτησαν και τον Gordon, το 2011. Η δυο φορές Ολυμπιονίκης (1992 και 1994), Nancy Kerrigan, εξήγησε, σε συνέντευξη της -το 2018- πως «ουδέποτε μου είπε συγγνώμη -εκ του σύνεγγυς- η Tonya».

Το 1994 παντρεύτηκε, απέκτησε οικογένεια και ακόμα και σήμερα είναι από τις πιο γνωστές του είδους της. Πέρυσι, μετείχε στο “Dancing with the Stars” και φέτος όταν τη ρώτησαν πώς νιώθει που η Harding έγινε ταινία, είπε «δεν είναι μέρος της ζωής μου. Ήμουν το θύμα. Αυτός είναι ο ρόλος μου στην όλη ιστορία και τέλος». Τη ρώτησαν και αν είδε την ταινία. «Ήμουν σε εθνικό διαγωνισμό καλλιτεχνικού πατινάζ και δεν είδα τις “Χρυσές Σφαίρες”. Δεν έχω δει και την ταινία. Έχω δουλειές και ζω τη ζωή μου».