Ο σπουδαίος λόγος που γιορτάζουμε την Ημέρα της Γυναίκας στις 8 Μαρτίου
- 8 ΜΑΡ 2019
8 Μαρτίου 1857. Σε έναν από τους πιο κεντρικους δρόμους της Νέας Υόρκης αμέτρητες λευκοντυμένες γυναίκες που εργάζονται στις κλωστοϋφαντουργικές φάμπρικες κάνουν κάτι πολύ τολμηρό για την εποχή και κυρίως για το φύλο τους: Διαδηλώνουν διεκδικώντας καλύτερες συνθήκες εργασίας και αξιοπρεπείς μισθούς.
“Όχι στην απάνθρωπη δουλειά- Όχι στους χαμηλούς μισθούς” ήταν τα κεντρικά συνθήματα της διαμαρτυρίας η οποία μπορεί να κατεστάλη άμεσα και βίαια από τις αρχές, αλλά κατάφερε να αποτελέσει το πιο διαχρονικό ορόσημο στην επίσημη ιστορία της γυναικείας χειραφέτησης. Δυο χρόνια μετά, οι γυναίκες που συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις οργάνωσαν το πρώτο εργατικό σωματείο γυναικών, το οποίο έθεσε τα θεμέλια του φεμινιστικού κινήματος. Η αλλαγή είχε ήδη ξεκινήσει, αργά μεν αλλά σταθερά χωρίς προηγούμενο, όσο και χωρίς επιστροφή.
Μέχρι τότε, αλλά και για πολλά χρόνια μετά, το δικαίωμα της γυναίκας στην ισότιμη εργασία ήταν τουλάχιστον ψιλά γράμματα που αχνοφαίνονταν πίσω από κανόνες γραμμένους από άντρες προς άντρες. Κατά τη διάρκεια της Γαλλικής επανάστασης, η οποία είχε προηγηθεί, οι γυναίκες του Παρισιού ζητούσαν “Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφότητα” σε μία αντίστοιχη διαδήλωση στις Βερσαλλίες.
Το κίνημα της 8ης Μαρτίου
Το 1908, μισο περίπου αιώνα μετά από τα περίφημα γεγονότα εκείνης της πρώτης 8ης Μαρτίου, οι δρόμοι της Νέας Υόρκης θα πλημμυρίσουν ξανά από γυναίκες. Οι φωνές τους, 15.000 στον αριθμό, υψώνονται και απαιτούν για ακόμη μια φορά λιγότερες ώρες εργασίας, καλύτερους μισθούς αλλά και δικαίωμα ψήφου. Πρόκειται για την περίφημη διαδήλωση στην οποία ακούστηκε το συμβολικό σύνθημα “Ψωμί και Τριαντάφυλλα”. Όπου ψωμί η οικονομική ασφάλεια και τριαντάφυλλα η καλύτερη ποιότητα ζωής.
Η γιορτή της 8ης Μαρτίου αποτελεί έναν φόρο τιμής στους αγώνες των πιο συνηθισμένων γυναικών της ανθρωπότητας, που με το θάρρος και την αποφασιστικότητά τους έγραψαν ιστορία. Για πρώτη φορά γιορτάστηκε στις 28 Φεβρουαρίου 1909, μετά από πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος των ΗΠΑ, ενώ δύο χρόνια αργότερα καθιερώθηκε από τη Σοσιαλιστική Διεθνή. Η Γερμανίδα σοσιαλίστρια Clara Zetkin ήταν εκείνη που έθεσε το ζήτημα κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Διεθνούς, το 1910 .
AP Photo, File
Σημείο- σταθμός στην καθιέρωση της 8ης Μαρτίου ήταν όμως και η Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917 στη Ρωσία, αφού ο Vladimir Lenin, μετά από έντονη παρότρυνση της φεμινίστριας μπολσεβίκας Alexandra Kollontai, την έκρινε ως επίσημη αργία, γεγονός που έδωσε επιπλέον πολιτικό υπόβαθρο στο συγκεκριμένο εορτασμό.
Ωστόσο στα χρόνια που ακολούθησαν μέχρι την θεσμοθέτησή της το 1977 από τον ΟΗΕ, η Ημέρα της Γυναίκας είχε ήδη αποκτήσει διάφορες επιπλέον πτυχές. Για κάποιους έχασε το αυστηρό πολιτικό της συμβολισμό και απέκτησε εμπορική πλευρά, σαν την αντίστοιχη του Αγίου Βαλεντίνου που οι άνδρες κάνουν δώρα στις γυναίκες, όσο εκείνες κανονίζουν βραδινές μαζώξεις με φίλες για να γιορτάσουν την “ανεξαρτησία” τους. Σε αρκετά μέρη του κόσμου όμως, όπου τίποτα δεν είναι ακόμα δεδομένο όσον αφορά τα πάσης φύσεως δικαιώματα του φύλου μας, η ουσιαστική σημασία της ημέρας για την υποστήριξη της ενδυνάμωσης και της ισότητας των γυναικών παραμένει αισθητή και πάνω απ’ όλα επιτακτική.
Δεν έχουν περάσει παρά 12 χρόνια από τότε που η αστυνομία στην ιρανική πρωτεύουσα επιτέθηκε, συνέλαβε και οδήγησε στην απομόνωση δεκάδες γυναίκες οι οποίες απλά έκαναν το “λάθος” να οργανώσουν ένα συλλαλητήριο στην Τεχεράνη για τον εορτασμό της ημέρας αυτής.
Ακόμα πιο πρόσφατα, το 2016 διαδηλώτριες στο Καντίκιοϊ της Κωνσταντινούπολης, όπου είχαν συγκεντρωθεί για να γιορτάσουν την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, τράπηκαν σε φυγή προκειμένου ν’ αποφύγουν τις πλαστικές σφαίρες της τουρκικής αστυνομίας. Κι αυτή δυστυχώς δεν ήταν η τελευταία φορά που η γυναίκα βρέθηκε στο στόχαστρο.
