Παγκόσμια ημέρα Αυτισμού: οι ενδείξεις, η διάγνωση και η θεραπεία
- 2 ΑΠΡ 2021
Ο Αυτισμός είναι μία Διάχυτη Νευροαναπτυξιακή Διαταραχή, η οποία επηρεάζει τη λειτουργικότητα του ατόμου, την προσαρμοστικότητά του στην καθημερινή ζωή, την επικοινωνία του με τον κόσμο που το περιβάλλει, καθώς και την αντίληψή του για τον εαυτό του. Όσο εντυπωσιακό και εάν ακούγεται, ο αυτισμός παρουσιάζει μια αύξηση τα τελευταία χρόνια, που ενδεχομένως να οφείλεται στην καταλληλότερη ενημέρωση τόσο των ειδικών όσο και του ευρύτερου περιβάλλοντος.
Η εμφάνισή του είναι πιο συνήθης στα αγόρια παρά στα κορίτσια, με ποσοστό 4 αγόρια προς 1 κορίτσι. Δεν έχουν βρεθεί τα αίτια που προκαλούν τη νόσο, αλλά πιθανόν να οφείλεται σε συνονθύλευμα γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Υπάρχουν ερευνητικά δεδομένα που αποδεικνύουν πως η πιθανότητα να ξαναγεννηθεί αυτιστικό παιδί, μετά από τη γέννηση του πρώτου, μέσα στην ίδια οικογένεια, είναι πολύ μεγάλη. Ο αυτισμός παρουσιάζεται από τη στιγμή της γέννησης και δεν εξαλείφεται. Είναι μία διαταραχή, η οποία δεν θεραπεύεται και, δυστυχώς, το αυτιστικό άτομο θα πρέπει να την κουβαλά σε όλη του τη ζωή.
Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά
Τα παιδιά με αυτισμό διακρίνονται από μια «ιδιαίτερη» ομορφιά. Έλκονται από φυσικά ερεθίσματα όπως το νερό, το φως, η φωτιά, ενώ αδιαφορούν για αμετάβλητα αντικείμενα. Μοιάζουν με κωφά, καθώς αγνοούν τον κόσμο γύρω τους. Δεν τους αρέσει να τα ακουμπούν και να τα χαϊδεύουν. Περπατούν στις μύτες των ποδιών τους και δεν ξέρουν να χρησιμοποιούν τα παιχνίδια τους. Μεταχειρίζονται τους ανθρώπους, ως άψυχα αντικείμενα. Ο χώρος τους για εκείνα είναι το σώμα τους, οποιαδήποτε αλλαγή και παραβίαση του χώρου τους μεταφράζεται, ως σωματική κακοποίηση. Τα αυτιστικά παιδιά μπορεί να έχουν τη δική τους γλώσσα, μια γλώσσα παράξενη προς τους άλλους, ίσως για πολλούς όμοια με αυτή των παπαγάλων, αλλά είναι και αυτή μια γλώσσα που περιέχει ένα πραγματικό νόημα.
Αυτισμός και διάγνωση
Η διάγνωση του αυτισμού είναι μια ιδιαίτερη και λεπτή διαδικασία, καθώς δεν φαίνεται μέσα από κάποια ιατρική εξέταση ή από τη χρήση κάποιου ψυχομετρικού εργαλείου. Τυπικά, ο αυτισμός διαγνώσκεται περίπου στα πρώτα 3 με 4 έτη του παιδιού, παρόλο που οι ενδείξεις συνήθως είναι ήδη αντιληπτές από τους πρώτους μήνες της ζωή τους και μπορούν να διαγνωστούν και επίσημα από τον 18ο μήνα. Έρευνες αποκαλύπτουν, πως υπάρχουν μεν, μηδαμινές δε, περιπτώσεις παιδιών που, ενώ η εικόνα τους φαίνονταν φυσιολογική μέχρι τα 2 έτη, ξαφνικά αυτή άλλαξε και άρχισαν να παρουσιάζονται αυτιστικά σημάδια.
Μια ολοκληρωμένη διάγνωση περιλαμβάνει πολλά στάδια και απαιτεί χρόνο. Χρειάζεται ο εκάστοτε ειδικός, συνήθως ο κλινικός ψυχολόγος, που θα επισκεφτούν οι γονείς, να είναι καταρτισμένος και έμπειρος. Η διαδικασία εξέτασης περιλαμβάνει παρατήρηση, ψυχομετρικά εργαλεία, συνέντευξη από τους γονείς και κάποιες ιατρικές εξετάσεις.
Πιθανές ενδείξεις, που οι γονείς δεν πρέπει να αγνοήσουν:
- Έλλειψη βλεματικής επαφής
- Αποφυγή κλάματος
- Έντονη απομόνωση
- Μη ανταπόδωση του χαμόγελου
- Παράβλεψη οπτικών και ακουστικών ερεθισμάτων
- Αγνόηση στο κάλεσμά μας
Συμπτώματα
Ανεπάρκεια στην κοινωνικοποίηση. Ο αυτισμός περιορίζει στα παιδιά την αλληλεπίδρασή τους, τα κρατά μοναχικά και αποξενωμένα. Δεν ανταποκρίνονται στις φωνές των γύρων τους και δεν συμμετέχουν σε συζητήσεις. Πιθανολογείται, να εκδηλώσουν επιθετικότητα ή να αυτοτραυματίζονται, εάν βιώσουν θυμό, απειλή ή απογοήτευση.
Δυσχέρεια στην επικοινωνία. Το αυτιστικό παιδί ενδέχεται να παραμείνει χωρίς να αναπτύξει το λόγο σε όλη την πορεία της ζωής τους. Ο λόγος που χρησιμοποιούν (όσα παιδιά μπόρεσαν να τον εξελίξουν) είναι μονολεκτικός, ή/και επαναλαμβανόμενος. Μιλούν με τόνο τραγουδιστό ή ρομποτικό. Συγχέουν τα πρόσωπα και τις αντωνυμίες, δεν μπορούν να πουν εγώ ενώ εκφράζουν μια επιθυμία τους.
Επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές. Τα παιδιά αυτά έχουν την τάση να κάνουν τις ίδιες κινήσεις, πράξεις ή και συμπεριφορές. Παραδείγματος χάριν, το αγαπημένο τους παιχνίδι είναι να τοποθετούν τα αντικείμενα σειροθετικά.
Αυτισμός και θεραπεία:
Η αποκατάσταση των Αυτιστικών ατόμων κρίνεται απαραίτητη, προκειμένου:
- να αναπτύξουν τη λειτουργικότητά τους και να είναι σε θέση να αυτοεξυπηρετηθούν
- να έχουν την προσωπική τους ζωή
- να ενσωματωθούν στον υπόλοιπο κόσμο και να αποτελέσουν ενιαίο σύνολο μαζί του
- να ενταχθούν στην κοινωνία, στο σχολείο, στην εργασία.
Ο Αυτισμός χρειάζεται μία ποικιλία θεραπειών όπως: Εργοθεραπεία, Λογοθεραπεία, Φυσιοθεραπεία μεταξύ άλλων. Η ψυχοθεραπεία είναι επίσης πολύ σημαντική για την πρόοδο της θεραπευτική παρέμβαση ενός αυτιστικού παιδιού. Ο στόχος του θεραπευτή στην περίπτωση ενός αυτιστικού παιδιού δεν είναι να ερμηνεύσει τις φαντασιώσεις και το ασυνείδητό του, αλλά να ερμηνεύσει την όλη στάση του παιδιού καθ’ όλη τη διάρκεια της συνεδρίας. Να πάρει το ρόλο του μεταφραστή, αναλύοντας και ψάχνοντας εξονυχιστικά το κάθε κομμάτι του, επί παραδείγματι, ένας στίχος ενός τραγουδιού, ένας μύθος ή ένα παραμύθι που φέρει το παιδί, εκφράζει τη δική του αλήθεια και πρέπει να αναλυθεί.
Μπορεί η πορεία ενός αυτιστικού παιδιού να περιέχει πολλές δυσκολίες, να είναι επώδυνη, μακρινή, τρομακτική και δυσοίωνη, για τα ίδια αλλά και για την οικογένειά τους, αξίζει όμως να τους προσφερθεί μια καλή φροντίδα και εκπαίδευση για να διανύσουν όσο πιο ομαλά και ποιοτικά γίνεται τη ζωή. Ένα παιδί, είτε είναι αυτιστικό είτε ψυχωσικό είτε κωφό, δεν παύει να είναι παιδί και να του ανήκουν, όλα όσα ανήκουν και σε μας.