ROLE MODELS

Πάντα Υπάρχει το Αύριο: Η σκηνοθέτρια της πιο φεμινιστικής ταινίας του 2024 τρολάρει την πατριαρχία

Claudio Iannone/Wildside & Vision Distribution via Weird Wave

Είναι Κυριακή βράδυ, είμαι στην ουρά του Σινέ Άλεξ στην Ολύμπου. Περιμένω να βγάλω εισιτήρια για το Πάντα Υπάρχει το Αύριο. Η Θεσσαλονίκη είναι άδεια, η πόλη έχει μετακομίσει στη Χαλκιδική για το ΣΚ. Κι οι εναπομείναντες βλέπουν τον τελικό του Euro 2024 σε καφενεία, μπαλκόνια και πλατείες. Σκέφτομαι ότι θα είμαστε 2 άτομα στο θερινό. Είναι γεμάτο. Η Paola Cortellesi κατάφερε το ακατόρθωτο. Να κάνει sold out μια ασπρόμαυρη ιταλική ταινία για την μεταπολεμική κοινωνία. Παγκοσμίως. Γιατί;

Γιατί το Πάντα Υπάρχει το Αύριο μιλά για μια γυναίκα παγιδευμένη σε έναν τοξικό γάμο. Το σκηνοθετικό ντεμπούτο της 50χρονης Paola Cortellesi (που έχει αφήσει τη σφραγίδα της στην τηλεοπτική ποπ κουλτούρα της Ιταλίας ως κωμικός εδώ και δεκαετίες, έχει βραβευτεί και με το David di Donatello) κατάφερε να κόψει περισσότερα εισιτήρια στο ιταλικό box office από την Barbie. Κι έγινε από στόμα σε στόμα η μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία στη γείτονα χώρα. 

Το Πάντα Υπάρχει το Αύριο είναι η ασπρόμαυρη ιταλική ταινία-φαινόμενο των 5 εκατομμυρίων εισιτηρίων. Πήρε το βραβείο κοινού και βραβείο της κριτικής επιτροπής στο Φεστιβάλ της Ρώμης, κέρδισε το βραβείο της «Ταινίας της Χρονιάς» από την Ένωση Ιταλών Κριτικών Κινηματογράφου και μπήκε στο Top10 των πιο επιτυχημένων ιταλικών ταινιών όλων των εποχών. Είναι τόσο σύγχρονο κι ας μοιάζει τόσο old fashioned λες και μπήκες σε χρονοκάψουλα (ιταλικός νεορεαλισμός mode on). 

Οι γυναικοκτονίες στην Ευρώπη έχουν τις ρίζες τους στο παρελθόν 

Στο Πάντα Υπάρχει το Αύριο βλέπεις μια γυναίκα να κακοποιείται οικονομικά, συναισθηματικά, σωματικά και σεξουαλικά από τον σατράπη σύζυγό της (καταπληκτικός στον ρόλο ο Valerio Mastandrea). 80 χρόνια μετά οι θεατές αναγνωρίζουν ότι δεν άλλαξε σχεδόν τίποτα στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τις επιζώσες ενδοοικογενειακής βίας, είναι αβοήθητες. Κι όλοι ξέρουν. Στην Ιταλία κάθε 72 ώρες γίνεται μια γυναικοκτονία

Πάντα Υπάρχει το Αύριο Claudio Iannone/Wildside & Vision Distribution via Weird Wave

Για αυτό ήθελε να μιλήσει η σεναριογράφος, σκηνοθέτρια και πρωταγωνίστρια της ταινίας, η Paola Cortellesi και μας γυρίζει στην χρονιά που για πρώτη φορά ψήφισαν οι γυναίκες στην Ιταλία κι εκδημοκράτισαν την Ιταλία. Η Paola Cortellesi είναι ηθοποιός πολύ γνωστή στο τηλεοπτικό κοινό της Ιταλίας, τραγουδίστρια, παντρεμένη με τον σκηνοθέτη Riccardo Milani και μητέρα μιας κόρης.

Το C’è ancora domani (Πάντα Υπάρχει το Αύριο) χρησιμοποιεί μια κινηματογραφική γλώσσα που δεν είναι σκληρή. Η Paola Cortellesi ξέρει από καλή κωμωδία και έχει βάλει όλα τα χαρακτηριστικά της στην ταινία (χορογραφημένες σκηνές βίας λες και είναι μιούζικαλ). Ξέρει πώς να ισορροπεί ανάμεσα στην κωμωδία και το δράμα. Πώς μπορείς να κάνεις μια δίωρη feelgood ταινία για μια νοικοκυρά που ο άντρας της την ξυλοκοπά βάναυσα; Τι δουλειά έχει ένα κομμάτι των Jon Spencer Blues Explosion σε μια ιταλική φεμινιστική ταινία; 

Τι θέλει να σου πει το Πάντα Υπάρχει το Αύριο;

Ότι οι βίαιοι άνθρωποι είναι ηλίθιοι. Είναι μια ταινία neorealismo rosa, η προσιτή «ροζ» εκδοχή του ιταλικού νεορεαλισμού. Σου λέει ότι η τοξική δομή της πατριαρχίας δεν αλλάζει εύκολα. Υπάρχουν παραδοσιακοί ρόλοι που δεν αλλάζουν, αλλά επιβάλλεται να προσπαθήσεις για την ανατροπή τους. Είναι μια ταινία τρομακτικά σύγχρονη. Και ειρωνική. Κυρίως, εκπληκτικά διασκεδαστική. 

Πάντα Υπάρχει το Αύριο Claudio Iannone/Wildside & Vision Distribution via Weird Wave

Όταν κυκλοφόρησε η ταινία στην Ιταλία, το Νοέμβριο, είχαν ήδη δολοφονηθεί 100 γυναίκες. Η Paola Cortellesi με το Πάντα Υπάρχει το Αύριο δίνει μια μαρτυρία για όσα πέρασαν οι γυναίκες που δεν μίλησαν. Αυτές που δεν τους έχουμε αναγνωρίσει εμπράκτως ότι πέρασαν πολλά για να καταφέρουμε να μιλήσουμε εμείς για λογαριασμό τους.

Καμία ταινία δεν θα είναι αρκετή για να ξεκινήσει μια δομική αλλαγή στην κοινωνία μας. Είναι όμως μια καλή αφορμή να προβληματιστούμε. Να μιλήσουμε για τις βαθιές πληγές που δεν κλείνουν. 

Info: Το Πάντα Υπάρχει το Αύριο (There’s Still Tomorrow / C’è ancora domani) κυκλοφορεί στα θερινά από την Weirdwave.