Σεξισμός στην εργασία: Ξεπερασμένος και cringe ή «αθώα» αστεία;

Σεξισμός – Η ρίζα του ζητήματος της ανισότητας των φύλων

Σύμφωνα με το Human Rights Channel του Συμβουλίου της Ευρώπης, o σεξισμός προκαλεί αισθήματα αναξιότητας, αυτολογοκρισία καθώς και αλλαγές στη συμπεριφορά και επιδείνωση της υγείας. Ο σεξισμός βρίσκεται στη ρίζα του ζητήματος της ανισότητας των φύλων, επηρεάζοντας σε δυσανάλογο βαθμό τις γυναίκες και τα κορίτσια. Ο σεξισμός υπάρχει σε κάθε διάσταση της ζωής. Για παράδειγμα:

• Οι γυναίκες αφιερώνουν σχεδόν διπλάσιο χρόνο από τους άνδρες στην μη αμειβόμενη οικιακή εργασία (χώρες του ΟΟΣΑ)
• To 80% των γυναικών δήλωσε ότι έχει αντιμετωπίσει το φαινόμενο του mansplaining και του manterrupting στην εργασία
• To 63% των γυναικών δημοσιογράφων έχει υποστεί λεκτική βία
• Οι άνδρες αντιπροσωπεύουν το 75% στις πηγές πληροφόρησης και στα θέματα ειδησεογραφίας στην Ευρώπη

Διαφορετικός από τη σεξουαλική παρενόχληση, ο καθημερινός σεξισμός σπάνια αναφέρεται ή καταγγέλλεται, σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης We Set the Tone: Eliminating Everyday Sexism.. Μπορεί να είναι είτε σκόπιμος, είτε ακούσιος και γίνεται εμφανής στις αλληλεπιδράσεις, τα συστήματα, τις πολιτικές και τα συστήματα στον χώρο εργασίας. Τελικά επηρεάζει τόσο την οργανωσιακή κουλτούρα όσο και τις ατομικές σταδιοδρομίες.

Οι εργαζόμενες που υφίστανται σεξισμό, συνήθως δεν τον αναφέρουν, καθώς μπορεί να θεωρηθεί “πολύ μικρό ζήτημα για να γίνει φασαρία”. Ο καθημερινός σεξισμός στην εργασία μπορεί να εκδηλώνεται με έξι διαφορετικούς τρόπους.

1. Κεκαλυμμένες προσβολές ως αστεία

Αυτή είναι η πιο συχνή μορφή καθημερινού σεξισμού, που βιώνουν εργαζόμενες γυναίκες και αποτελείται από σεξιστικά σχόλια ή αστεία και προσβλητικούς όρους με βάση το φύλο.

2. Σεξισμός στην εργασία – Απαξίωση των απόψεων ή της φωνής των γυναικών

Αυτό περιλαμβάνει άντρες που διακόπτουν γυναίκες ή μιλούν για λογαριασμό τους (manterrupting), άντρες που εξηγούν πράγματα, σαν οι γυναίκες να μην γνωρίζουν το θέμα (mansplaining) και γυναίκες που αισθάνονται ότι οι απόψεις τους δεν ακούγονται ή υποστηρίζονται, μέχρι να επαναδιατυπωθούν από έναν άνδρα.

3. Σεξισμός στην εργασία – Στερεότυπα ρόλων

Αυτό περιλαμβάνει τη δημιουργία υποθέσεων σχετικά με την καταλληλότητα για ρόλους και καθήκοντα, με βάση το φύλο.

4. Ενασχόληση με την εξωτερική εμφάνιση

Αυτό περιλαμβάνει σχόλια σχετικά με την ηλικία, τα φυσικά χαρακτηριστικά ή το ντύσιμο, πέρα ​​από τις ικανότητες του ατόμου. Αυτή η μορφή καθημερινού σεξισμού είναι ιδιαίτερα κοινή για τις γυναίκες με δημόσιο προφίλ ή που εργάζονται στα μέσα ενημέρωσης.

5. Προκαταλήψεις γύρω από την καριέρα και την οικογένεια

Οι προκαταλήψεις αυτές επηρεάζουν τόσο τις γυναίκες όσο και τους άνδρες, όσον αφορά στην ανατροφή των παιδιών. Οι γυναίκες μπορεί να υποβληθούν σε σχόλια που υποδηλώνουν κακή ανατροφή των παιδιών, εάν πρόκειται να δώσουν προτεραιότητα στην εργασία τους. Από την άλλη μπορεί να αμφισβητηθεί η δέσμευσή τους στην εργασία, λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων. Οι γυναίκες μπορεί επίσης να βρεθούν υπόλογες γιατί δεν έχουν παιδιά. Εντωμεταξύ, οι άνδρες μπορεί να αποθαρρύνονται να αποκτήσουν μια πιο ευέλικτη εργασία, λόγω της προκατάληψης ότι η φροντίδα των παιδιών, είναι «γυναικείος ρόλος».

6. Σεξισμός στην εργασία – Αναιτιολόγητη επισήμανση φύλου

Αυτό συμβαίνει σε γυναίκες που περιγράφονται ως «πολύ αυταρχικές» ή «πολύ συναισθηματικές» ή «καλές» ή «όχι αρκετά διεκδικητικές». Για τους άνδρες, το αντίστοιχο μπορεί να είναι μια αναφορά όπως ότι είναι «πολύ επιεικείς».

Σεξισμός στην εργασία – Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί

Η ίδια έκθεση περιγράφει μια σειρά περιπτωσιολογικών μελετών σχετικά με το πώς οι εργοδότες μπορούν να αντιμετωπίσουν τον καθημερινό σεξισμό σε χώρους εργασίας, καθώς και συστάσεις προς αυτή την κατεύθυνση.

Ενδεικτικά:

• Μην επικυρώνετε το χιούμορ που είναι ρητά ή έμμεσα σεξιστικό ή προσβλητικό γελώντας, μένοντας σιωπηλός ή προβάλλοντας δικαιολογίες.
• Υπογραμμίστε το σεξιστικό χαρακτήρα του αστείου, λέγοντας για παράδειγμα «τι εννοούσες με αυτό το σχόλιο;».
• Βεβαιωθείτε ότι τόσο εκείνος που κάνει ένα σεξιστικό αστείο όσο και εκείνοι που το άκουσαν, έχουν επίγνωση της στάσης σας.
• Διασφαλίστε ίσο μερίδιο ανδρών-γυναικών, σε συναντήσεις που διευθύνετε ή παρακολουθείτε.
• Πριν κλείσετε μια συνάντηση ή ένα θέμα ημερήσιας διάταξης, βεβαιωθείτε ότι έχει δοθεί σε όλους η ευκαιρία να σχολιάσουν ή να συνεισφέρουν.
• Βεβαιωθείτε ότι όλοι οι συμμετέχοντες και οι συμμετέχουσες σε μια συζήτηση ή πρωτοβουλία αναγνωρίζονται
• Υιοθετήστε τη «δέσμευση της ομάδας» για να διασφαλίσετε ότι οι συζητήσεις, περιλαμβάνουν τις φωνές και τις εμπειρίες των γυναικών·
• Να είστε προσεκτικοί όταν παρουσιάζετε γυναίκες, σε συναντήσεις όπου σχόλια σχετικά με την εμφάνιση μπορούν να υπονομεύσουν την αξιοπιστία τους.
• Ελέγξτε εάν κάνετε υποθέσεις ή επιλογές, για γυναίκες ή άνδρες σχετικά με το πώς εκτιμούν ή δίνουν προτεραιότητα στην καριέρα τους.
• Εξασφαλίστε ίση πρόσβαση σε ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας για γυναίκες και άνδρες εντός του οργανισμού σας.
• Αναγνωρίστε πού εφαρμόζονται τα στερεότυπα φύλου για την αξιολόγηση της απόδοσης ή της ηγετικής ικανότητας.
• Πραγματοποιήστε ξανά μια συζήτηση κάθε φορά που μια εργαζόμενη ή μια υποψήφια αξιολογείται ως «πολύ» οτιδήποτε: «πολύ αυταρχική» ή «πολύ συναισθηματική»

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Αννίτα Δημητρίου: Η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της κυπριακής Βουλής μάς μιλά για τις γυναικοκτονίες, την πατριαρχία και τον σεξισμό