Σεξουαλική παρενόχληση: Η επικίνδυνη θεωρία του «Λέει ψέματα- υπερβάλλει» και 4 ακόμα μύθοι που απαξιώνουν τις γυναίκες
- 19 ΙΑΝ 2021
Η σεξουαλική παρενόχληση μπαίνει επιτέλους στο τραπέζι και στην Ελλάδα και όλο και περισσότερες φωνές ακούγονται που φωνάζουν αυτό που όλες ξέραμε. Η Σοφία Μπεκατώρου ήρθε να καταδείξει αυτό που είναι δεδομένο. Ότι παρενοχλούμαστε σε καθημερινή βάση σε όλα τα περιβάλλοντα και ότι φοβόμαστε να το πούμε γιατί θα κατηγορηθούμε και θα βρούμε εμπόδια στη ζωή μας.
Σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα της ActionAid, 9 στις 10 γυναίκες παρενοχλούνται σεξουαλικά στην εργασία τους, αρκετές μάλιστα συστηματικά. Οι μισές γυναίκες έχουν παρενοχληθεί από συνάδελφο, 1/4 περίπου αναφέρει ότι ο δράστης ήταν πελάτης, ενώ 1 στις 5 φορές εμπλέκεται ο διευθυντής ή ο ιδιοκτήτης της επιχείρησης. Πάμε να δούμε τα πράγματα ακόμα πιο συγκεκριμένα, με νέα έρευνα της aboutpeople για το 20/20 του NEWS 24/7, για τη σεξουαλική παρενόχληση στην Ελλάδα. Τα νούμερα είναι τρομακτικά και πάρα πολύ ανησυχητικά.
Τα βασικά ευρήματα της έρευνας
- Σχεδόν οι μισές γυναίκες έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση
- Το 46,7% δεν το ανέφερε πουθενά
- Τα μισά περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης είναι στον χώρο εργασίας
- 9 στις 10 πιστεύουν ότι η σεξουαλική παρενόχληση είναι συχνό φαινόμενο
- Το 14,1% φαινομένων σεξουαλικής παρενόχλησης σημειώνονται στο πανεπιστήμιο ή στο σχολείο
- Το 47,9% των ερωτώμενων απάντησε οτι έχει κάποια φίλη που έχει υποστεί σεξουαλική παρενόχληση, ενώ το 46% δηλώνει ότι έχει υποστεί σεξουαλική παρενόχληση
- Εννιά στις 10 ερωτώμενες θεωρούν ότι η σεξουαλική παρενόχληση των γυναικών σήμερα στην Ελλάδα συμβαίνει πολύ και αρκετά συχνά. Πιο συγκεκριμένα, το 40,4% απάντησε πολύ συχνά, το 50,1% αρκετά συχνά, το 6,7% όχι και τόσο συχνά και το 0,6% σπάνια.
- Στην ερώτηση “που συνέβη το περιστατικό”, το 48,9% απάντησε στην εργασία, το 33,1% στο δρόμο, το 14,1% στο πανεπιστήμιο/σχολείο, το 11,3% στο ίντερνετ, το 9,4% σε μπαρ/καφέ/εστιατορίο, το 5,3% σε αθλητικές δραστηριότητες, ενώ αυθόρμητες αναφορές είχαμε για το σπίτι (5%) και τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (2,4%). Διάφορα άλλα μέρη ανέφερε το 11,6%. Σημειώνουμε ότι υπήρχε η δυνατότητα πολλαπλών επιλογών.
- Το 46,7%, των γυναικών που υπέστησαν σεξουαλική παρενόχληση, δεν ανέφερε πουθενά το περιστατικό, το 46,5% το ανέφερε σε φίλους/συγγενείς και το 4,4% στις «αρχές».
- Το 46,9% των ερωτώμενων πιστεύει ότι οι νόμοι παρέχουν προστασία αλλά δεν εφαρμόζονται, το 36,4% ότι οι νόμοι μάλλον δεν παρέχουν και το 11,1% ότι παρέχουν.
- Περίπου μία στις τρεις ερωτώμενες έχει ακούσει για το κίνημα #metoo. Η συντριπτική πλειοψηφία όσων των γνωρίζουν (89,2%) έχει θετική ή μάλλον θετική άποψη για αυτό.
Μύθος Νο1: «Το ήθελε- το προκάλεσε»
Η άποψη ότι μία γυναίκα που φοράει εφαρμοστά φορέματα, το κάνει για να προσελκύσει τους άνδρες και άρα δεν θα έπρεπε να προσβάλλεται όταν γίνεται αντικείμενο ανεπιθύμητης προσοχής στην εργασία, έχει ως στόχο να μετακυλίσει την ευθύνη για την παρενοχλητική συμπεριφορά από τον αυτουργό στην αποδέκτρια. Φοράμε ό,τι θέλουμε και δεν ευθύνεται ο ρουχισμός για τη σεξουαλική παρενόχληση, παρά μόνο ο θύτης.
Μύθος Νο2: «Λέει ψέματα – υπερβάλλει»
Η θεωρία ότι οι γυναίκες καταγγέλλουν ψευδώς περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης, προκειμένου να εκδικηθούν κάποιον ανώτερό τους για λόγους επαγγελματικούς ή προσωπικούς, δεν βασίζεται σε στοιχεία, αλλά μόνο στην στερεοτυπική παραδοχή ότι οι γυναίκες κάνουν τα πάντα «για να πάρουν το αίμα τους πίσω». Στην πραγματικότητα, και σύμφωνα με στοιχεία της Αυστραλιανής Επιτροπής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, το ποσοστό των καταγγελιών που αποδεικνύεται ότι δεν ευσταθούν είναι μόλις 1,4%.
Μύθος Νο3: «Έλα μωρέ, άντρας είναι»
Συχνά ακούμε ότι η σεξουαλική παρενόχληση είναι φυσιολογικό φαινόμενο όταν άνδρες και γυναίκες εργάζονται μαζί. Οι απόψεις που υπονοούν ότι «άντρας είναι» ή ότι οι άνδρες δεν μπορούν να ελέγξουν τις σεξουαλικές τους ορμές, χωρίς ωστόσο να έχουν κακή πρόθεση, δεν βλέπουν πουθενά κανένα θύτη και κανένα λάθος. Πέραν του ότι «συγχωρεί» την κακή συμπεριφορά ορισμένων ατόμων και ορίζει ότι οι γυναίκες θα πρέπει να είναι προετοιμασμένες για το «αναπόφευκτο», η προσέγγιση υποτιμά συνολικά το ανδρικό φύλο, αποδίδοντάς του χαρακτηριστικά ανευθυνότητας, ασέβειας και επιθετικότητας.
Μύθος Νο4: Συμβαίνει σπάνια
Στην ίδια λογική με το παραπάνω επιχείρημα είναι και η θεωρία που θέλει τη σεξουαλική παρενόχληση να συμβαίνει σπάνια, μόνο από διεστραμμένους άνδρες. Η άποψη ότι μόνο μια μικρή υπο-ομάδα ανδρών, με υπερβολικές ορμές, παρενοχλούν σεξουαλικά γυναίκες στην εργασία, συμβάλλει επίσης στην καλλιέργεια της εντύπωσης ότι τόσο η συχνότητα όσο και η βαρύτητα των περιστατικών σεξουαλικής παρενόχλησης είναι χαμηλές. Στην πραγματικότητα, όμως, οι αυτουργοί της σεξουαλικής παρενόχλησης μπορεί να έχουν οποιαδήποτε ηλικία, φύλο, εθνικότητα ή σεξουαλικό προσανατολισμό, επάγγελμα και θέση στην ιεραρχία.
Μύθος Νο5: «Παρεξήγησες»
Αυτό που θεωρείται ως σεξουαλική παρενόχληση είναι συνήθως μια απλή παρεξήγηση. Ο μύθος αυτός περιλαμβάνει επιχειρήματα όπως το ότι ο αυτουργός δεν είχε σκοπό να προσβάλει την αποδέκτρια ή τον αποδέκτη, όπως επίσης ότι ορισμένες γυναίκες είναι υπερβολικά εύθικτες, ενώ δεν θα θεωρούσαν τη συμπεριφορά αυτή παρενοχλητική αν δεν είχαν επηρεαστεί από το φεμινιστικό κίνημα.
*Αν κάποια γυναίκα θέλει να μιλήσει για κάποια εμπειρία της, μπορεί να καλέσει δωρεάν στην τηλεφωνική γραμμή SOS 15900 που δίνει τη δυνατότητα στις γυναίκες που έχουν δεχτεί παρενόχληση ή βία ή ακόμη και σε τρίτα πρόσωπα να επικοινωνήσουν άμεσα µε φορέα αντιμετώπισης της βίας.