ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

Στην Ισπανία μπορείς πλέον να πάρεις άδεια επειδή έχεις περίοδο και να αλλάξεις φύλο με αίτηση

Pexels

Με 185 ψήφους υπέρ, 154 κατά και τρεις αποχές, η Ισπανία έγινε η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που θεσπίζει άδεια εμμήνου ρύσεως μετ’ αποδοχών και και μία από τις λίγες στον κόσμο (όπως η Ιαπωνία, η Ινδονησία ή η Ζάμπια) που ενσωματώνει αυτό το μέτρο στη νομοθεσία της.

Όλα ξεκίνησαν όταν τον Ιούνιο του 2021, η Χιρόνα ανακοίνωσε ότι επιτρέπεται σε γυναίκες, τρανς άντρες και non binary άτομα να παίρνουν μέχρι 8 ώρες τον μήνα άδεια περιόδου, με την υποχρέωση να πρέπει να αναπληρώσουν τις ώρες αυτές μέσα στους επόμενους τρεις μήνες. Λίγο αργότερα, οι καταλανικοί δήμοι Ripoll και Les Borges Blanques ανακοίνωσαν παρόμοιες πολιτικές. Τον Σεπτέμβριο της ίδια χρονιάς, η πόλη Castellón de la Plana στην ανατολική Ισπανία, δήλωσε ότι είχε υπογράψει συμφωνία με τους 1.500 δημοτικούς υπαλλήλους της, η οποία περιελάμβανε αντίστοιχη πολιτική έμμηνου ρύσης, μετά από αιτήματα πολλών υπαλλήλων.

«Είναι μια ιστορική μέρα για τη φεμινιστική πρόοδο», έγραψε στο Twitter η υπουργός Ισότητας Irene Montero πριν από την ψηφοφορία, την Πέμπτη 16 Φεβρουαρίου. Η νομοθεσία δίνει το δικαίωμα στις εργαζόμενες που βιώνουν πόνο περιόδου να πάρουν όσο χρόνο χρειάζονται, με το κρατικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης – και όχι τους εργοδότες– να επιλέγει την καρτέλα για την αναρρωτική άδεια. Όπως και με την άδεια μετ’ αποδοχών για άλλους λόγους υγείας, ο γιατρός πρέπει να εγκρίνει την προσωρινή ιατρική ανικανότητα.

Μένει ακόμα να καθοριστεί και η διάρκεια της αναρρωτικής άδειας που θα μπορούν να χορηγούν οι γιατροί σε γυναίκες που υποφέρουν από επώδυνες περιόδους. Σύμφωνα με την Ισπανική Γυναικολογική και Μαιευτική Εταιρεία, περίπου το ένα τρίτο των γυναικών που έχουν περίοδο υποφέρουν από έντονους πόνους.

Το μέτρο έχει διχάσει πολιτικούς και συνδικάτα, με το UGT, ένα από τα μεγαλύτερα συνδικάτα της Ισπανίας, να προειδοποιεί ότι η απόφαση αυτή θα μπορούσε να στιγματίσει τις γυναίκες στο χώρο εργασίας και να ευνοήσει τη στρατολόγηση ανδρών.

Το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης (PP) προειδοποίησε επίσης ότι ο νόμος κινδυνεύει να «στιγματίσει» τις γυναίκες και θα μπορούσε να έχει «αρνητικές συνέπειες στην αγορά εργασίας» γι’ αυτές. Η άδεια περιόδου είναι ένα από τα βασικά μέτρα της ευρύτερης νομοθεσίας, η οποία προβλέπει επίσης αυξημένη πρόσβαση στις αμβλώσεις στα δημόσια νοσοκομεία. Λιγότερο από το 15% των αμβλώσεων που γίνονται στη χώρα γίνονται σε τέτοια ιδρύματα, κυρίως λόγω αντιρρήσεων συνείδησης των γιατρών.

Ο νέος νόμος επιτρέπει επίσης σε ανηλίκους να κάνουν αμβλώσεις χωρίς τη γονική άδεια στα 16 και τα 17 τους χρόνια, αντιστρέφοντας μια απαίτηση που εισήγαγε μια προηγούμενη, συντηρητική κυβέρνηση το 2015.

Η Ισπανία, που ηγείται του αγώνα προάσπισης των δικαιωμάτων των γυναικών στην Ευρώπη, αποποινικοποίησε τις αμβλώσεις το 1985 και το 2010 ψήφισε νόμο που επιτρέπει στις γυναίκες να επιλέξουν ελεύθερα την άμβλωση κατά τις πρώτες 14 εβδομάδες της εγκυμοσύνης στις περισσότερες περιπτώσεις.

Αλλαγή φύλου στις ταυτότητες

Οι νομοθέτες ενέκριναν επίσης έναν νόμο που επιτρέπει σε οποιονδήποτε από 16 ετών και άνω να αλλάζει το φύλο στο δελτίο ταυτότητας με μια απλή δήλωση. Ο νόμος, ο οποίος πέρασε με 191 ψήφους υπέρ, 60 κατά και 91 αποχές, καθιστά την Ισπανία ένα από τα λίγα κράτη που επιτρέπουν κάτι τέτοιο στους πολίτες τους.

Στην Ευρώπη, η Δανία ήταν η πρώτη χώρα που χορήγησε τέτοιο δικαίωμα το 2014. Μέχρι τώρα, οι ενήλικες στην Ισπανία μπορούσαν να ζητήσουν την αλλαγή μόνο με ιατρική έκθεση που πιστοποιεί τη δυσφορία φύλου και απόδειξη ορμονικής θεραπείας για δύο χρόνια. Οι ανήλικοι χρειάζονταν δικαστική άδεια.

Ο νέος νόμος καταργεί όλες αυτές τις απαιτήσεις, με άτομα ηλικίας 14 και 15 ετών να επιτρέπεται να κάνουν την αντίστοιχη αίτηση – εάν έχουν τη σύμφωνη γνώμη από τους γονείς ή τους νόμιμους κηδεμόνες τους. Όσοι είναι ηλικίας 12 και 13 ετών θα χρειαστούν την άδεια του δικαστή για μια τέτοια κίνηση.