ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

Στο Νεπάλ οι γυναίκες πεθαίνουν μέσα σε «καλύβες περιόδου»

AP © 2023 /Niranjan Shrestha

Ένα 16χρονο κορίτσι από το Νεπάλ είναι το πιο πρόσφατο θύμα της παράνομης πρακτικής Chhaupadi, η οποία αναγκάζει τις γυναίκες να μένουν σε καλύβες έξω από τα σπίτια τους κατά τη διάρκεια της περιόδου τους.

Η Anita Chand, από την περιοχή Baitadi στα δυτικά του Νεπάλ, έχασε τη ζωή της μέσα σε μια τέτοια «καλύβα περιόδου», από δάγκωμα φιδιού. Ο θάνατός της, είναι ο πρώτος αναφερόμενος από το 2019 που να σχετίζεται με την εφιαλτική παράδοση Chhaupadi με τους ακτιβιστές να φοβούνται για την πρόοδο της εξάλειψης της.

Γυναίκες μιάσματα και με περίοδο

«Chaau» σημαίνει «ακάθαρτο» και «padi» σημαίνει «υπόστεγο», «καλύβα». Το Chhaupadi λοιπόν βασίζεται στην πεποίθηση ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια, είναι ακάθαρτα και μιαρά κατά τη διάρκεια της περιόδου τους. Η μίνι εξορία από το ίδιο τους το σπίτι κατά τη διάρκεια της περιόδου τους όμως, δεν είναι ο μόνος βίαιος περιορισμός που βιώνουν. Για παράδειγμα, δεν τους επιτρέπεται να αγγίζουν κανένα αρσενικό μέλος της οικογένειας ή να φάνε οτιδήποτε θρεπτικό. Οι γυναίκες όχι μόνο εκδιώκονται από τα σπίτια τους κατά τη διάρκεια της περιόδου τους, αλλά απαγορεύεται επίσης να μπουν στην κουζίνα και να αγγίξουν τρόφιμα, θρησκευτικές εικόνες, ζώα και άνδρες. Υπάρχουν επίσης αυστηροί κανόνες γύρω από το νερό, το οποίο θεωρείται αγνό στον Ινδουισμό. Δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούν την κύρια πηγή νερού σε ένα χωριό και δεν επιτρέπεται να κάνουν μπάνιο ή να πλένουν ρούχα τους σε οποιεσδήποτε από τις κοινοτικές πηγές νερού.

Μερικοί από τους χώρους στους οποίους αναγκάζονται να μείνουν γυναίκες και νεαρά κορίτσια, είναι τόσο μικροί όσο μια ντουλάπα. Οι «καλύβες περιόδου» είναι φτιαγμένες από λάσπη και άχυρο, και το χειμώνα, όταν οι θερμοκρασίες πέφτουν κάτω από το μηδέν, οι γυναίκες έρχονται αντιμέτωπες και με τον σκληρό καιρό των Ιμαλαΐων. Ως αποτέλεσμα, μερικές από αυτές προσβάλλονται από ασθένειες, άλλες δαγκώνονται από φίδια και άλλες παρενοχλούνται σεξουαλικά, βιάζονται ή δολοφονούνται.

Όταν τα κορίτσια μαθαίνουν αυτή την πρακτική από τις μητέρες, τις θείες τους ή οποιοδήποτε άλλο θηλυκό μέλος της οικογένειάς τους, μαθαίνουν να θεωρούν τον εαυτό τους ακάθαρτο, αδύναμο και κατώτερο από τα αρσενικά αδέρφια τους. Τους διδάσκουν ότι πρόκειται για ένα φυσιολογικό μέρος του πολιτισμού ή της θρησκείας, επομένως δεν πρέπει να αμφισβητούν τις διακρίσεις.

Το Ανώτατο Δικαστήριο του Νεπάλ απαγόρευσε το Chhaupadi το 2005, χαρακτηρίζοντάς το παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ωστόσο η πρακτική συνέχισε να ευδοκιμεί  σε διαφορετικές μορφές σε ολόκληρη τη χώρα, όπου η περίοδος παραμένει ταμπού. Για παράδειγμα, σε αστικές περιοχές όπου η κατασκευή μιας ξεχωριστής κατασκευής είναι αδύνατη, οι περισσότερες οικογένειες νοικιάζουν ένα επιπλέον δωμάτιο για να κοιμάται η γυναίκα κάθε μήνα.

Το 2017, η κυβέρνηση του Νεπάλ αναγκάστηκε να αναλάβει δράση μετά από ένα κύμα θανάτων γυναικών που ασκούσαν την απάνθρωπη πρακτική Chhaupadi. Μέσα σε μόλις 10 μήνες, τρία κορίτσια έχασαν τη ζωή τους, ενώ έμεναν σε υπόστεγα, εκ των οποίων ένα από δάγκωμα φιδιού και ένα άλλο από εισπνοή καπνού, αφού προσπάθησαν απεγνωσμένα να ζεσταθούν μέσα στο κρύο του χειμώνα.

Οι θάνατοι έριξαν φως στους κινδύνους της πρακτικής, κατά την οποία οι γυναίκες αντιμετωπίζουν όχι μόνο την προοπτική θανάτου, αλλά και τον κίνδυνο της βίας, του βιασμού και μιας σειράς προβλημάτων υγείας. Επιπλέον, η πρακτική Chhaupadi, το οποίο επίσης διώχνει τις γυναίκες από τα σπίτια τους για έως και 10 ημέρες μετά τον τοκετό σε ορισμένες κοινότητες, αυξάνει τον κίνδυνο βρεφικών θανάτων. Μόλις πριν από λίγα χρόνια, μια μητέρα άφησε το νεογέννητο μόνο του σε ένα υπόστεγο για λίγα λεπτά και ένα τσακάλι άρπαξε το μωρό της.