4 πράγματα που δεν είναι φεμινισμός και σε κάνουν δυστυχισμένη

Από τότε που η πρωτοπόρος Καλλιρρόη Παρρέν ίδρυσε το 1887 στην Ελλάδα το πρώτο περιοδικό για τα δικαιώματα της γυναίκας (Εφημερίς των Κυριών), οι Ελληνίδες κινητοποιούνται με επιτυχία για την προάσπιση των δικαιωμάτων τους. Τα παραδοσιακά πρότυπα ρόλων τείνουν προς αλλαγή αλλά ο μόνιμος μετασχηματισμός είναι το καίριο ζητούμενο. Για αυτό και συνεχίζουμε. Για όσες λανθασμένα θεωρούν πως είναι ξεπερασμένος να ενημερώσω πως με μεγάλη χαρά θα απέδιδα τον συγκεκριμένο επιθετικό προσδιορισμό αν η πλήρης ισότητα είχε επέλθει. Βουνά μπροστά μας.

Πιο επίκαιρος από ποτέ ο φεμινισμός. Παρωχημένες είναι οι σκέψεις πως δεν τον έχουμε ανάγκη γιατί είμαστε δυνατές. Μα, δεν τέθηκε ποτέ υπό αμφισβήτηση η εγγενής μας δύναμη. Δεν νιώθω την ανάγκη να φωνάξω πως είμαι δυνατή. Είμαι, είσαι, είμαστε. Αυταπόδεικτο. Όχι αποδείξεις υπεράσπισης αλλά περιφρούρηση και σκέψη δομημένη. Οι σκέψεις μας οφείλουν να είναι ξεκάθαρες. Τρεχούμενο καθαρό νερό. Παγωμένο. Να σου δίνει ζωή, να σε ξυπνάει, να σε κρατάει σε εγρήγορση. Μακριά από παρερμηνείες. Να κάψουμε τα σουτιέν μας στο Σύνταγμα;

Δεν πιστεύω πως οι καιροί μας ζητούν κάτι τέτοιο από εμάς. Στη σκέψη θα ήθελα να επιστρέψω. Οι καιροί μας ζητούν συγκροτημένη σκέψη. Μυαλά ανοιχτά κι έτοιμα να ακούσουν, να φιλτράρουν κι έπειτα να εξάγουν συμπεράσματα τα οποία και ανά πάσα στιγμή θα είναι πρόθυμα να αμφισβητήσουν εκ νέου.

Τι είναι ο παρεξηγημένος φεμινισμός; Είναι όλες αυτές οι απόψεις και συμπεριφορές, όλα τα στερεότυπα που εμείς οι γυναίκες συνεχίζουμε να αναπαράγουμε, κάνοντας τελικά τη φωνή μας ψίθυρο δυσανάγνωστο. Όλα όσα νομίζουμε πως είναι φεμινισμός ενδεχομένως να μας έχουν βάλει σε καλούπια προσωπικής δυστυχίας, στερώντας μας το δικαίωμα να ζήσουμε την πλήρη ελευθερία μας. Χάνεις τις στιγμές σου, αφήνεις τη ζωή να περνά. Το μέλλον είναι παρόν. Ζήσε με αλήθειες. Με τις αλήθειες σου. Αγωνίσου. Κάθε λεπτό της ημέρας είναι αγώνας. Αγώνας προς μία καλύτερη ζωή, όχι προς μία ζωή με αυταπάτες.

Οι γυναίκες δεν χρειάζονται τους άντρες

«Μία γυναίκα χρειάζεται έναν άντρα, όσο ένα ψάρι χρειάζεται ένα ποδήλατο». Πολύ συχνά η φράση ακουγόταν από τα χείλη της φεμινίστριας και κοινωνικής ακτιβίστριας, Gloria Steinem, στα ’60s. Ένα χρυσόψαρο μπορεί να μην ξέρει ποδήλατο (ούτε με βοηθητικές) αλλά μία γυναίκα χρειάζεται έναν άνθρωπο (είτε άντρα, είτε γυναίκα). Δεν έχουμε έρθει στον κόσμο αυτόν για να είμαστε μόνοι μας.

Ο άνθρωπος είναι ον κοινωνικό. Η οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών οδήγησε στο συμπέρασμα πως οι γυναίκες δεν χρειάζονται τους άντρες. Ναι, δεν τους χρειάζονται ως κουβαλητές, ούτε ως προστάτες. Τους χρειάζονται ως υπάρξεις. Ο αποκλεισμός από πλευράς μας είναι το ίδιο άδικος (και ανήθικος τολμώ να γράψω) όσο η έμφυλη ανισότητα που πολεμάμε. Το «δεν τους χρειαζόμαστε» πολύ εύκολα μπορεί να μεταστραφεί σε «δεν τους αγαπάμε» και τότε όλα έχουν πάει πολύ λάθος. Στο υπογράφω. Μας χρειάζονται και τους χρειαζόμαστε. Δες το ανθρώπινα. Το λάβαρο της επανάστασης αλλού πρέπει να υψωθεί.

Πάνω από όλα η δουλειά

Χρυσό μου, πρέπει να διαλέξεις. Δεν μπορείς να είσαι καλή σε όλα. Για να λογίζεσαι φεμινίστρια πρέπει να αφοσιωθείς στην καριέρα σου και να ξεχάσεις παιδιά, οικογένεια και σπίτι. Κατάφωρα άδικο να θεωρείσαι μονοδιάσταση. Η δύναμη του φύλου μας έγκειται εδώ ακριβώς. Αυτό είναι το σημείο καμπής. Μία γυναίκα μπορεί να μοιράσει το βάρος της.

Μπορεί με το ένα πόδι να πατά στην οικογένειά της και με το άλλο να πατά στο εργασιακό της περιβάλλον. Θα δώσει το είναι της και στα δύο. Θα δυσκολευτεί αλλά θα τα καταφέρει περίφημα. Η επιλογή είναι το ζητούμενο. Πες μου εσύ τι θέλεις κι όχι τι θεωρείς πως σου έχουν επιβάλλει. Θέλεις να είσαι μάνα και σύζυγος; Θέλεις να είσαι μάνα σκέτο; Θέλεις να είσαι καριερίστα; Θέλεις να είσαι όλα τα παραπάνω. Μπορείς να είσαι ό,τι θέλεις. Στον πυρήνα σου μπορείς να τοποθετήσεις εσύ ό,τι σε κάνει ευτυχισμένη. Εσύ όμως, όχι κάποιος άλλος.

Μπότοξ; Ποτέ

Άλλο ένα μεγάλο ψέμα που λανθασμένα έχει περάσει στο υποσυνείδητο ολόκληρης της κοινωνίας. Οι φεμινίστριες του σήμερα δεν είναι καρικατούρες και είναι απαράδεκτο να περιμένει κάποιος αξύριστες μασχάλες, λευκές τρίχες να ξεπηδούν από μία ατημέλητη κουπ, μάτια χωρίς eyeliner και απουσία αισθητικών επεμβάσεων. Ξεκαθαρίζω εκ προοιμίου πως η απόφαση είναι δική σου και είναι απολύτως δεκτή. Επιλέγεις (γιατί έτσι θέλεις) να μην βάψεις τα μαλλιά σου και να αφήσεις τις λευκές τρίχες να στολίσουν το στεφάνι σου;

Σε χειροκροτώ και επικροτώ. Τι θέλω να πω: Δεν σε κάνει λιγότερο ή καθόλου φεμινίστρια η απόφασή σου να κάνεις αυξητική στήθους ή να κάνεις μπότοξ γιατί δεν γουστάρεις τις ρινοπαρειακες ρυτίδες έκφρασης. Το κορμί δικό σου κι εσύ ορίζεις τι είναι καλό και τι όχι για εσένα. Το να περιποιείσαι τον εαυτό σου δεν σου στερεί το δικαίωμα να μάχεσαι για τα δικαιώματα των γυναικών.

Πρέπει να είμαστε ίδιες με τους άντρες

Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει τους αριθμούς. Σύμφωνα με την Eurostat, το 2017 οι γυναίκες καταλάμβαναν μόλις το 35% των διευθυντικών θέσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι οποίες και έπαιρναν χαμηλότερο μισθό από τους άντρες. Οι αριθμοί δεν λένε ψέματα, αντίθετα υπερτονίζουν το υπαρκτό πρόβλημα. Οι γυναίκες δεν πρέπει να είναι ίδιες με τους άντρες. Οι γυναίκες πρέπει να είναι ίσες με τους άντρες. Οι γυναίκες δεν πρέπει να διοικούν σαν άντρες.

Δεν πρέπει να απογυμνώνονται των ποιοτικών χαρακτηριστικών τους για να αφομοιωθούν σε ένα σύστημα που προάγει το αντρικό πρότυπο διοίκησης. Ούτε να γίνονται leader λόγω ποσόστωσης, μην μπερδεύεις την ουσιαστική με την αριθμητική ισότητα. Η UNICEF αναφέρει πως ισότητα σημαίνει ότι: «Οι γυναίκες και οι άνδρες, τα κορίτσια και τα αγόρια, απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα, τις ίδιες ευκαιρίες και την ίδια ασφάλεια. Δεν απαιτεί τα κορίτσια και τα αγόρια, οι γυναίκες και οι άνδρες να είναι ίδιοι, ή ότι θα τους συμπεριφέρονται ακριβώς το ίδιο».