Τοξική θηλυκότητα: Τι είναι και πώς σαμποτάρει τη ζωή σου (χωρίς να το καταλαβαίνεις)

Αλλά ψυχολόγοι και ερευνητές, έχουν αρχίσει επίσης να εξετάζουν ένα παρόμοιο θέμα, την «τοξική θηλυκότητα». Με λίγα λόγια, αυτός ο όρος περιγράφει τον δυνητικά αρνητικό αντίκτυπο που έχουν τα κοινωνικά πρότυπα για τις γυναίκες.

Δεν είναι σαφές ποιος επινόησε τον όρο «τοξική θηλυκότητα». Διάφορες πηγές του Διαδικτύου υποδηλώνουν ότι ο όρος εισήλθε για πρώτη φορά στο βασικό δημόσιο λεξικό γύρω στο 2018, όταν ο κοινωνικός ψυχολόγος Devon Price έκανε μια σχετική ανάρτηση και η δημοσιογράφος, ομιλήτρια και εκπαιδευτικός Jane Gilmore δημοσίευσε ένα άρθρο για το θέμα στην εφημερίδα The Sydney Morning Herald.

Ο ορισμός, μπορεί να διαφέρει ελαφρώς, ανάλογα με την πηγή. Μια κοινή, αντιφεμινιστική παρανόηση, υποδηλώνει ότι σημαίνει χρήση «θηλυκών» ιδιοτήτων για τη χειραγώγηση των ανδρών.

Ωστόσο, οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι η τοξική θηλυκότητα, περιλαμβάνει τον περιορισμό της συμπεριφοράς σου, ώστε να ταιριάζει σε στερεοτυπικά, γυναικεία χαρακτηριστικά, τα οποία υποτίθεται ότι οι άνδρες βρίσκουν ευχάριστα.

Φυσικά όπως και η τοξική αρρενωπότητα, έτσι και η τοξική θηλυκότητα, ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την γενική ευημερία μας, καθώς πιέζει τις γυναίκες να ταιριάζουν σε ένα καλούπι αντί να προσπαθούν να ζήσουν και να σχετιστούν με τους άλλους αυθεντικά, με την καλύτερη εκδοχή του εαυτού τους.

Η τοξική θηλυκότητα μπορεί να επηρεάσει την υγεία και την ευημερία σου με πολλούς τρόπους:

Αυξάνοντας τα επίπεδα άγχους, σαμποτάροντας την αίσθηση της ταυτότητάς σου, συμβάλλοντας σε ένα αίσθημα αδυναμίας και οδηγώντας σε ανθυγιεινές σχέσεις.

Τι σημαίνει ακριβώς;

Η τοξική θηλυκότητα μπορεί να περιγράψει οποιαδήποτε περίπτωση, κατά την οποία οι γυναίκες είτε καλούνται ρητά να συμμορφωθούν με τα παραδοσιακά στερεότυπα του φύλου τους, είτε προσπαθούν να ευθυγραμμιστούν με αυτά τα στερεότυπα οι ίδιες.

Η βασική παγίδα; Ενώ εν τη γενέσει της πηγάζει από τα άκαμπτα καλούπια της κοινωνίας, μεμονωμένα άτομα την ενισχύουν συνεχώς.

Συχνά εκδηλώνεται ως μια υποσυνείδητη προσπάθεια, να βρεις αξία ή να νιώσεις αποδεκτή σε μια πατριαρχική κοινωνία.

Στον πυρήνα της, είναι μια εσωτερίκευση μισογυνιστικών αξιών και δομών εξουσίας που βασίζεται σε «θηλυκά» χαρακτηριστικά, όπως η παθητικότητα, η ανιδιοτέλεια, η συμμόρφωση, η υποταγή, η συνεργασία, η ευαισθησία, η ευγένεια, η ενσυναίσθηση και η συμπόνια.

Για να είμαστε σαφείς, δεν υπάρχει τίποτα κακό στο να έχεις οποιοδήποτε από αυτά τα χαρακτηριστικά.

Γίνονται τοξικά μόνο όταν αισθάνεσαι αναγκασμένη να τα εκφράσεις ή όταν τα εκφράζεις υπερβολικά, ενώ καταπιέζεις τις πραγματικές, προσωπικές σου ανάγκες.

Η τοξική θηλυκότητα μπορεί να εμφανιστεί σχεδόν σε οποιοδήποτε περιβάλλον.

Στο σχολείο, στο σπίτι με την οικογένεια ή τους ρομαντικούς συντρόφους, στη δουλειά, στα ΜΜΕ, στο διαδίκτυο και τα social media, ανάμεσα σε φίλους και σε άλλα κοινωνικά περιβάλλοντα.

Παραδείγματα τοξικής θηλυκότητας που μπορείς να συναντήσεις εκεί έξω:

• Ένας δάσκαλος που σου λέει να «φέρεσαι σαν κυρία».
• Ένας γονέας που σε πιέζει συνεχώς να κάνεις παιδιά γιατί «αυτό κάνουν οι γυναίκες».
• Το πιο πρόσφατο date σου, που λέει ότι δεν έχεις βρει τον έρωτα, επειδή οι άντρες βρίσκουν την αυτοπεποίθησή σου «εκφοβιστική».
• Ένας influencer που λέει «οι πραγματικές γυναίκες έχουν καμπύλες».
• Ένα άρθρο εφημερίδας που επικρίνει μια γυναίκα celebrity επειδή έχει τρίχες στα πόδια και τις μασχάλες της.
• Ένας διευθυντής ή ένας συνάδελφος, που όχι και τόσο διακριτικά σού προτείνει να φοράς περισσότερο μακιγιάζ στο γραφείο.

Η τοξική θηλυκότητα προωθείται σε έναν εκπληκτικό αριθμό Μέσων που χρησιμοποιούμε.

Διάσημες γυναίκες που προωθούν επικίνδυνες τεχνικές δίαιτας, μέχρι reality τύπου Τhe Bachelor, όπου οι γυναίκες ανταγωνίζονται για την αγάπη ενός άνδρα, μπορούν να προωθήσουν αυτά τα ιδανικά.

Τα σημάδια που πρέπει να προσέξεις

Ανάμεσα στα πιο κοινά σημάδια τοξικής θηλυκότητας, τα οποία πρέπει να προσέξεις- στον εαυτό σου ή σε άλλους γύρω σου, περιλαμβάνονται πράγματα όπως το να:

• Νιώθεις ότι πρέπει να έχεις πάντα έναν σύντροφο, ακόμα κι αν δεν θέλεις ιδιαίτερα μια σχέση.
• Ντρέπεσαι για το γεγονός ότι δεν έχεις παιδιά.
• Βάζεις σε κίνδυνο την υγεία σου για να ανταποκριθείς στις κοινωνικές προσδοκίες που υπάρχουν για τις γυναίκες.
• Τοποθετείς τις ανάγκες και τις επιθυμίες των ανδρών της ζωής σου, πάνω από τις δικές σου.
• Υποβαθμίζεις τις δυνατότητες σου.
• Αποφεύγεις τις αντιπαραθέσεις με άντρες.
• Επικρίνεις άλλες γυναίκες ή βιώνεις επικρίσεις από άλλες γυναίκες επειδή δεν είσαι αρκετά «θηλυκή».

Ποιος είναι ο αντίκτυπος που μπορεί να έχει η τοξική θηλυκότητα στη ζωή σου;

Η τοξική θηλυκότητα υποστηρίζει έναν άκαμπτο, περιοριστικό και κατασταλτικό ορισμό της γυναικείας ζωής και μπορεί να βλάψει άτομα οποιουδήποτε φύλου, ακριβώς όπως και η τοξική αρρενωπότητα.

Μπορεί να επηρεάσει τη σωματική υγεία, προωθώντας μη ρεαλιστικά πρότυπα ομορφιάς, που μπορεί να παίζουν π.χ. στην ανάπτυξη διατροφικών διαταραχών.

Η τοξική θηλυκότητα μπορεί επίσης να επηρεάσει την ανάπτυξη μη ρεαλιστικών προσδοκιών, για τη φροντίδα των ρομαντικών συντρόφων, των παιδιών και την τήρηση των ρόλων στη διαχείριση του νοικοκυριού.

Πολλές γυναίκες για παράδειγμα, μπορεί να δεσμευτούν υπερβολικά για να ανταποκριθούν σε προσδοκίες όπως το να είναι βοηθητικές, ανιδιοτελείς και περιποιητικές στην καθημερινότητά τους.

Η τοξική θηλυκότητα μπορεί επίσης να οδηγήσει σε σοβαρή συναισθηματική εξάντληση και χρόνιο στρες, καθώς προσπαθείς να ανταποκριθείς στο «γυναικείο ρόλο» σου.

 

• Ψυχικές και συναισθηματικές επιπτώσεις

Η αυστηρή τήρηση των κανόνων φύλου, μπορεί να σε αφήσει με μια αίσθηση αδυναμίας. Μπορεί να αισθάνεσαι κολλημένη ή παγιδευμένη από την έλλειψη εξουσίας στη ζωή σου.

Αν εξισώνεις την αυτοεκτίμησή σου με την ικανότητά σου να βρεις σύντροφο, να παντρευτείς ή να κάνεις παιδιά, μπορεί να μην νιώθεις ικανοποιημένη με τη ζωή σου ως έχει.

Δεδομένου ότι η τοξική θηλυκότητα σημαίνει προσκόλληση σε ένα προκαθορισμένο σύνολο πολύ περιοριστικών ιδεών σχετικά με το τι σημαίνει θηλυκότητα, μπορεί επίσης να γεννήσει ανασφάλεια ή ακόμα και απέχθεια για τον εαυτό σου. όταν ξεφεύγεις από το καλούπι.

Η τοξική θηλυκότητα μπορεί επίσης να τροφοδοτήσει τον εκφοβισμό στο χώρο εργασίας, ο οποίος μπορεί επίσης να έχει αντίκτυπο στην ψυχική σου υγεία.

• Επιπτώσεις σε σχέσεις

Η τοξική θηλυκότητα μπορεί επίσης να επηρεάσει τις προσωπικές και επαγγελματικές σου σχέσεις, ενθαρρύνοντας μη βοηθητικές συμπεριφορές, όπως η αδυναμία να θέσεις σαφή όρια και να αποφεύγεις τις αντιπαραθέσεις.

Ως αποτέλεσμα, μπορεί να έρθεις αντιμέτωπη με ανισορροπίες ισχύος στις σχέσεις σου.

Αυτή η δυναμική μπορεί να οδηγήσει σε μνησικακία, μειωμένη οικειότητα και ανθυγιεινές δυναμικές σχέσεων, όπως η συνεξάρτηση.

Όσο για τον αντίκτυπο της τοξικής θηλυκότητας στον εργασιακό χώρο;

Μια μελέτη του 2020 δείχνει ότι οι γυναίκες σε υψηλότερες, διευθυντικές θέσεις, είναι πιο πιθανό να βιώσουν εκφοβισμό από άνδρες στις ίδιες θέσεις.

Οι ερευνητές θεώρησαν ότι αυτό μπορεί να προέρχεται από σεξιστικές πεποιθήσεις ότι οι γυναίκες δεν έχουν την ικανότητα να χειρίζονται ηγετικές θέσεις.

Σημείωσαν επίσης ότι οι γυναίκες με στερεοτυπικά «ανδρικά χαρακτηριστικά» τείνουν επίσης να βιώνουν περισσότερη παρενόχληση στο χώρο εργασίας.

Πώς να το χειριστείς

Έχοντας κατανοήσει καλύτερα την τοξική θηλυκότητα, μπορεί να αρχίσεις να την παρατηρείς στην καθημερινότητά σου.

Οι ειδικοί προτείνουν μερικούς τρόπους για το πώς μπορείς να ανταποκριθείς απέναντι σε αυτό το κοινωνικό κατασκεύασμα.

Αν το παρατηρήσεις στον εαυτό σου

• Σκέψου από πού προήλθαν οι πεποιθήσεις σου

Είναι από τους γονείς, από τον κοινωνικό σου περίγυρο ή τα μέσα μαζικής ενημέρωσης;

Ο εντοπισμός της πηγής αυτών των ιδεών, μπορεί να σε βοηθήσει να αρχίσεις να τις διαχωρίζεις από τις δικές σου αληθινές πεποιθήσεις.

• Αμφισβήτησε τα κίνητρά σου

Η τοξική θηλυκότητα μπορεί να είναι τόσο ριζωμένη, που ορισμένες συμπεριφορές μπορεί να είναι αυτοματοποιημένη.

Πριν συμφωνήσεις να αναλάβεις μια εργασία, σκέψου εάν θέλεις πραγματικά να βοηθήσεις ή απλώς αισθάνεσαι ότι πρέπει.

• Εξασκήσου στην αυτοεπικύρωση

Οι γυναίκες συχνά κοινωνικοποιούνται και ρυθμίζονται, ώστε να ελαχιστοποιούν τις εμπειρίες τους και να μειώνουν τα συναισθήματά τους, για να κάνουν τους άνδρες να αισθάνονται άνετα.

Μπορείς, λοιπόν να μάθεις να χρησιμοποιείς θετικές επιβεβαιώσεις όπως:

«Είναι φυσικό να νιώθεις έτσι», «Δεν πειράζει να νιώθεις θυμό», «Έκανα το καλύτερο δυνατό και αυτό είναι αρκετό» ή «Τα συναισθήματά μου έχουν σημασία».

• Παρατήρησε πότε και πού νιώθεις πιο αυθεντική

Παρατήρησε πότε νιώθεις περισσότερο την ανάγκη να συμμορφωθείς με τα στερεότυπα και προσπάθησε να αποστασιοποιηθείς από αυτά τα σενάρια.

Η δημιουργία απόστασης μπορεί να περιλαμβάνει τον καθορισμό ορίων με άτομα που προτιμούν να σε πιέζουν να ανταποκριθείς στις προσδοκίες τους παρά να γιορτάσουν τη μοναδικότητά σου.

• Δημιούργησε χώρο για εξερεύνηση

Άφησε τον εαυτό σου να ανακαλύψει πτυχές της ταυτότητάς σου που έρχονται σε αντίθεση με τον κανόνα και γιόρτασε τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους, αντί να τα απορρίψεις.

• Πρόσεχε τις πληροφορίες που δέχεσαι

Εάν αναγνωρίζεις ότι ορισμένα κανάλια, δημοσιεύσεις, λογαριασμοί μέσων κοινωνικής δικτύωσης ή άλλα μέσα προωθούν την τοξική θηλυκότητα, ίσως είναι καλύτερο να τα αποφύγεις όσο το δυνατόν περισσότερο.

Τι να κάνεις αν το παρατηρήσεις σε άλλους

• Προσέγγισε το θέμα με περιέργεια και συμπόνια, καθώς η διατύπωση κατηγοριών μπορεί να βάλει τους άλλους σε άμυνα.
• Ρώτησε εάν οι ενέργειές τους είναι πραγματικά προς το συμφέρον τους. Εάν πιστεύεις ότι η τοξική θηλυκότητα επηρεάζει κάποιον στη ζωή σου, ρώτησέ τον εάν οι επιλογές αυτές, τού προσφέρουν χαρά και ικανοποιούν τις ανάγκες του.
• Δείξε αγάπη χωρίς κρίση.
• Υπενθύμισέ τους όλα όσα αγαπάς και εκτιμάς σε αυτούς, ειδικά τις ιδιότητες εκείνες, που μπορεί να μην ευθυγραμμίζονται με τους κανόνες του φύλου.

Συμπερασματικά

Η τοξική θηλυκότητα, για να το θέσω απλά, περιγράφει συμπεριφορά που αντανακλά ή υποστηρίζει στερεότυπα με βάση το φύλο ή κοινωνικούς κανόνες για τις γυναίκες.

Η έκθεση σε αυτούς τους κοινωνικούς κανόνες και στερεότυπα ξεκινά συνήθως από μικρή ηλικία και αυτή η νοοτροπία δεν είναι δικό σου λάθος.

Ωστόσο, η λήψη των κατάλληλων μέτρων που διερευνούν τι οδηγεί αυτά τα συχνά επιβλαβή μοτίβα σκέψης και συμπεριφορές, μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά για τη συνολική ευημερία σου.

Ένας θεραπευτής μπορεί να προσφέρει περισσότερη καθοδήγηση με τον εντοπισμό και την αντικατάσταση των μη βοηθητικών τάσεων με εναλλακτικές λύσεις που υποστηρίζουν την ευημερία σου.

Μπορεί επίσης να σε βοηθήσει να εξασκηθείς στο να αγκαλιάζεις όλες τις πτυχές του εαυτού σου, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δεν ευθυγραμμίζονται με τους κανόνες του φύλου.